Eén van de twee sfinxen die in het verhaal ‘Het tillenbeest’ van Jan Wolkers voorkomt, is teruggevonden. Dat meldt de Oegstgeester Courant. De sfinx, die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog uit de Drakenzaal van kasteel Oud-Poelgeest verdween, is nu op terug op het landgoed. Het beeld is volgens de krant ‘enthousiast ontvangen door de stichting Erfgoed Oud-Poelgeest’.

Het verhaal ‘Het tillenbeest’ verscheen in het debuut van Wolkers: de verhalenbundel Serpentina’s Petticoat. De hoofdpersoon steelt twee marmeren sfinxen uit het kasteel dat kort daarvoor nog dienstdeed als verblijfplaats voor Duitse soldaten. Eén van de sfinxen belandt in een latrine, de ander staat op de schoorsteenmantel in het ouderlijk huis van de hoofdpersoon. In het verhaal wordt duidelijk waarom de hoofdpersoon de sfinx een ’tillenbeest’ noemt:

Het leeuwinnenlichaam is kundig en met begrip voor de anomie gehouden. Het Griekse godinnengelaat heeft ene starre uitdrukking die het een geheimzinnige zielloosheid verleent. Op de voorpoten rusten een paar volle borsten (…). Het zijn deze lichaamsdelen die het mythologische wezen aan zijn naam hebben geholpen: het tillenbeest. Moet je hem niet aan de tillen nemen, vroeg mijn vader aan mijn moeder als er weer een baby schreeuwend van honger in de wieg lag.

Het verhaal van Wolkers bleek zeer autobiografisch te zijn. De voorzitter van Erfgoed Oud-Poelgeest kwam via haar netwerk in contact met de zus van Jan Wolkers. Het beeld was inderdaad in het bezit van de familie, zoals het verhaal ‘Het tillenbeest’ beschrijft. De zus van Wolkers heeft de sfinx aan de stichting gegeven, hij staat inmiddels weer in het interieur van het kasteel.

Foto: © Willemien Timmers