Je krijgt als lezer toch een beetje argwaan, als een roman niet meteen met het verhaal begint, maar opent met bladzijden vol aanbevelingen. Het was in het fin-de-siècle een terugkerende uitgeverstruc. Het waren echter niet de beste romans die dit extra duwtje in de rug kregen. De Terugweg (1929) van Adriaan Trabak is een interessant boek, maar lekker weg lezen doet het niet, al beweren Van Deyssel, Querido c.s. het tegendeel in hun inleidende aanbevelingen. De roman Astrale liefde (1916) van Johan Hora Adema begint pas nadat o.a. Kloos, Van Logchem, Reddingius de schrijver hun lof hebben toegezwaaid voor zijn boek Thea, waarvan Astrale liefde de ’tweede omgewerkte druk’ is.

Niet mijn kopje thee, dit theosofische proza, topzwaar van bijvoeglijke naamwoorden. Veel zongeflikker in staalblauwe luchten, veel met woorden geschilderde landschappen, veel beschreven. Indien Hora Adema een tweede leven als filmregisseur was gegund, dan had hij geen wide shots gemaakt, enkel close-ups en telkens zoomen. Wanneer een stel officieren te paard een veld oversteekt, wordt die gebeurtenis aanzwellend ingeleid, wereldschokkend beschreven, en met weinig verkoeling uitgeleid. Thea maakt het mee vanuit een gemakkelijke stoel in de voortuin:

Van uit die stofwolken komt tot haar een klankbotsen van raden, zwaardreunend over den ongelijken klinkerweg, van met zware hoefijzers beslagen paardehoeven, in ’t zwaar neerstampen sonoor kleppend op den harden grond.

Een dof donderend klankbotsen. En bij het nader komen van dat donderen een dof onzeker lichtschampen op glinsterende standscharen, koperen koppelkettingen, sjakoranden, recht en scheef op en neer bungelende sabels, leeren rijbroeken; en op dinderend glinsterende kanonnen, met logzware affuiten bevestigd aan voorwagens, waarop bedieningsmanschappen stijf zitten te schudden.

Aan het eind van de roman is Hora Adema op de toppen van zijn kunnen. Het verscheiden van de zenuwzieke hoofdpersoon wordt aldus meegedeeld:

Dof dompen door droomerig donkere douwen dreunt donderend de doodsklok van den St. Odulfstoren zijn laatsten afscheidsgroet.

Wat zou Sten Oomen, die zich voor vrijpartijen met denkbeeldige mannen graag in een huwelijkscrisis stort, er van vinden? Google gunt haar alle hits van ‘Astrale liefde’.