DE DICHTER DICHT NIET

maar opent verre verschieten

b.v. van tientallen vrouwen

met prachtige tieten.

(Henk Spaan in de Dikke Komrij, ed. 1987)

Ik heb mezelf – dat moet u maar van me aannemen – nooit in mijn blote reet laten filmen. Er zijn andere mannen en vrouwen die daar een betere kont voor hebben dan ik. Maar ik weet wel dat er mensen zijn die hun liefdesleven opleuken met al dan niet bewegende beelden. Als je je tijdens de daad laat filmen heb je achteraf prachtig materiaal in handen om de wedstrijd nog eens na te beschouwen. Wat de mensen in the privacy of their own homes doen, moeten zij weten. In de jaren van het super8filmpje waren de risico’s gering. Je filmde je vrouw terwijl ze met de SRV-man lag te rolbezemen en als de SRV-man zijn volgende rondje maakte, nodigde je hem uit samen nog eens naar het geratel van de projector te komen luisteren. Gezellige tijd was dat. Wel opletten dat de kleine middenstander het filmblik niet meenam om hem in stukken geknipt cadeau te doen bij drie pakken vla naar keuze. Dat was eenvoudig. Je had één kopie en die bewaarde je in de kluis.

Nu hebben we internet. Als je keeper bent bij een voetbalclub van enige naam, mag je je verheugen in de belangstelling van leuke jongedames. Ook een doelman heeft recht op een verzetje. Als dat verzetje inhoudt dat je je graag met een strap-on-dildo in je keeperskont laat naaien, is er weinig aan de hand. Anders wordt het als de leuke jongedame van dienst het integrale potje rampetampen digitaal registreert. Het is zo eenvoudig geworden om zo’n filmpje te kopiëren en te verspreiden, dat je je als keeper wel even achter je oor krabt als de leuke jongedame zoiets voorstelt. Maar zoals een Jiddisch spreekwoord zegt: ‘Ven der putz shteht, ligt der sechel in drerd’. Later mag je in ‘Rondom tien’ komen vertellen hoe je zo dom hebt kunnen zijn.

De verontwaardiging die later komt, richt zich uiteraard op de boefjes die openbaar maken wat voor eigen kring bedoeld was. Interessant is dat er altijd een moraalridder is die roept: ‘dan had die lul zich maar niet zo moeten laten filmen.’ Ik vind dat raar. Ik heb via mijn KPN-abonnement standaard en zonder meerkosten toegang tot een tv-kanaal dat ‘Private Spice’ heet. Daarop kunnen u en ik vanavond naar ‘Oiled up and horny’ of ‘lesbian first timers’ kijken. Wie weet doe ik dat wel, als ik de stekker op tijd aan de lamp in de werkkamer heb en de cd’s weer op alfabet staan. Iedereen zijn hobby. De een verkleedt zich graag als Zorro, de ander laat zich filmen in het gezelschap van een vrouw in een kruippakje.

Als een respectabel bedrijf onder koninklijke vlag na marktonderzoek heeft vastgesteld dat er ruime belangstelling is voor ‘pissing perversions’ en ‘stripped, chained en ready’, dan moet we mekaar geen mietje noemen. En anders kun je – probeer maar – ook gewoon ‘big tits’ googelen om toegang te krijgen tot een wereld van, in mijn optiek vaak vergezochte, vormen van acrobatiek. Ik vind daar verder niet zoveel van. En ik ga hier ook niet toegeven dat ik regelmatig, als mijn vrouw oefent met het kerkkoor of collecteert voor het Wereld Natuur Fonds… want voor je het weet spijkert Gerrit Komrij je op zijn blog aan het digitale kruis en dan weet binnen de kortste keren tout literatuurminnend Nederland en Vlaanderen dat je een stille rukker bent.

Dat een jongedame, die er niet voor terugdeinst een keeper met een voorbinddildo in zijn reet te naaien, in de plaggenhut waar ze opgroeide nooit geleerd heeft met respect om te gaan met andermans privéleven, begrijp je wel. Maar dat een man van het woord, de voormalige dichter des vaderlands, samensteller van de bloemlezing waaruit we allemaal poëzie hebben leren lezen, naar het lage middel van de digitale schandpaal grijpt, is ronduit verbijsterend. Een treurniswekkend zwaktebod.

Er is niks mis met polemieken, maar je vraagt je wel af wat je moet hebben misdaan om de bard uit Winterswijk zo te tergen, dat hij terugslaat met een link naar een hausmacher pornofilm. Dat is karaktermoord van een niveau, dat de vraag oproept of het slachtoffer niet beter af zou zijn geweest als Komrij hem een echt mes tussen de schouderbladen had gestoken. Of Komrijs slachtoffer daadwerkelijk betrokken was bij het maken van het bedoelde filmpje (het lijkt er inmiddels wel op), is geen interessante vraag. De klikspaan riskeert bewust dat ’s dichters naam verbonden zal blijven aan de niets verhullende menage à trois, die in het filmpje te zien is. De somber stemmende conclusie dient zich aan, dat de eertijds zo gevreesde polemist de politiek voortzet met andere middelen. Komrij ruilt zijn bot geworden kroontjespen in voor de nog bottere bijl van de geen-stijlgeneratie.

‘Het is geen geheim dat Komrij houdt van wat provocatie’, schrijft knack.be met gevoel voor understatement. Als dat ‘provocatie’ is, dan moet Geert Wilders gaan solliciteren als hopman bij de zeeverkenners en mogen we Khadaffi een baan aanbieden als leesmoeder op de school van onze lieve prinsesjes.

Wat kan een mens soms terugverlangen naar de tijd dat dichters nog stille, teruggetrokken figuren waren die ‘de zilverwitheid van een berkenstam’ bezongen.

Erik Nieuwenhuis