Een jeugd vol zijpaden

De zelfmoord van zijn vriend Michael hakt erin bij Charlie. De jongen die naar de derde klas gaat van de middelbare school, in Amerika waarschijnlijk het eerste jaar van ‘high school’. Af en toe overvalt Charlie nog een tomeloos verdriet, maar tegelijkertijd ontvouwt zich ook een nieuwe wereld: de volwassenheid staat voor de deur. Charlie krijgt nieuwe vrienden zoals het meisje Sam waarop hij smoorverliefd wordt en haar homoseksuele broer Patrick. Binnen die groep mensen die allemaal net iets ouder zijn dan hij experimenteert hij met drank, drugs en de liefde. De roman wordt op dit moment verfilmd (door de auteur zelf).

Chbosky heeft ervoor gekozen om het verhaal te vertellen in lange brieven aan de individuele lezer. Daardoor betrekt hij je wel bij het verhaal omdat hij je aanspreekt (‘Lieve vriend, Ik wil me verontschuldigen voor die laatste brief.’), maar het blijft een doorzichtig trucje. Gaandeweg kom je wel iets te weten over de thuissituatie van Charlie. Vader en moeder hebben een redelijk goed huwelijk, zijn oudere zus is al heftig aan het daten (zo heftig dat er een abortus van moet komen, maar dat is een zijpad in het verhaal) en zijn oudere broer is al uit huis en maakt carrière als football-ster. In zijn vroege jeugd woonde ook tante Helen nog in huis, maar zij kwam om het leven bij een auto-ongeluk.

De belevenissen van een muurbloem zou een vrij normale coming of age-roman zijn ware het niet dat de hoofdpersoon een nogal in zichzelf teruggetrokken jongen is. Je zou hem haast autistisch noemen in zijn nerd-achtige gedrag. Dankzij Sam leert hij de do’s en dont’s van het normale sociale leven. In zijn intellectuele leven wordt hij geholpen door zijn leraar Engels, Bill, die hem boeken geeft om te lezen en daar soms leesaanwijzingen bij geeft.

Zoals gezegd een vrij normale roman. Pas in de laatste bladzijden wordt het hele verhaal op de kop gezet en komt alles wat je daarvoor hebt gelezen in een ander licht te staan. Ik zal hier niet verklappen waardoor het komt, maar voor mij was dat einde nogal verrassend. Door al die zijlijnen in het verhaal (zelfmoord, verliefdheid, homoseksualiteit, jaloezie, abortus, drugs, verkeersongeluk etc.) had ik de hoofdlijn niet in de gaten. Als je terug gaat bladeren dan klopt alles wel, maar toch komt dit einde me wat al te onverwacht. Opeens wordt de hoofdpersoon veel interessanter dan hij was. Je kunt weer vooraan in het boek beginnen.

Coen Peppelenbos

Stephen Chbosky – De belevenissen van een muurbloem. Vertaald door Roos van de Wardt. Prometheus, Amsterdam. 256 blz.