Recensie: André Aciman – Noem me bij jouw naam
Bladzijden vol hunkering
De eerste grote verliefdheid, de verliefdheid die alles wat daarna komt in de schaduw stelt, dat is het thema van Noem me bij jouw naam van André Aciman. De auteur doceert vergelijkende literatuurwetenschap in New York, schrijft voor The New Yorker en The New York Review of Books leert de achterflap ons. En dat is ook meteen het milieu van het boek.
Elio, een zeer muzikale en intelligente adolescent, woont met zijn familie in een prachtig gelegen villa aan de kust in Italië. Zo’n jongen die Haydn bewerkt voor gitaar en moeiteloos klassieke stukken speelt op de piano, maar evenzogoed kan meepraten over klassiek literaire werken en de nieuwste poëzie bijhoudt (ja, wie wil er niet zo’n jongen). Zomers krijgt de familie altijd een gast. Een jonge wetenschapper die onderdak krijgt om verder te werken aan iets belangwekkends en in de tussentijd iets aan zijn Italiaans kan doen.
In de zomer waarin het boek speelt, komt de Amerikaanse Oliver naar het huis en meteen weet hij iedereen in en om het huis in zijn ban te krijgen. Ook Elio is vanaf het begin gebiologeerd door deze man en wordt heimelijk verliefd op de man die gedurende de zomermaanden op zijn slaapkamer bivakkeert, terwijl hij in de slaapkamer ernaast ligt.
Wat volgt zijn tientallen bladzijden vol hunkering. Aciman smeert die hunkering uit, zo tergend langzaam dat je als lezer geneigd bent om Elio aan te gaan moedigen. Maar ook de tegenpartij is uiterst beheerst in zijn optreden, bang om met de zoon van zijn gastheer aan de haal te gaan, en laat zich nauwelijks uit zijn tent lokken. Maar uiteindelijk, tot opluchting van lezer en hoofdpersonen springen de vonken toch over en begint een korte maar zeer heftige seksuele relatie die haar sporen in beide levens achterlaat.
Zelden las ik een boek waarin niet de liefde, maar de hunkering zo nauwkeurig werd beschreven, met alle aarzelingen, onrust en onzekerheden die bij de nog onvervulde liefde horen. Zelden werd er zo langzaam afgetast of de andere partij niet ook wilde. En dat in een decor (aan het zwembad, in de naast elkaar liggende slaapkamers met verbindend balkon, aan zee) waar het zo voor de hand ligt dat er iets gebeurt. Deze roman zindert van zinnelijkheid.
Coen Peppelenbos
André Aciman – Noem me bij jouw naam. Anthos, Amsterdam, 258 blz. € 19,95.
Deze recensie verscheen eerder op Literair Nederland, 24 september 2007.