Recensie: David Sedaris – Wanneer je omringd bent door vlammen
Een paar weken lichtheid
Het omslag van de nieuwe verhalenbundel van David Sedaris is enigszins afschrikwekkend. Je ziet een skelet met een sigaret tussen de tanden. Het lijkt een wat misplaatste vorm van reclame te zijn van de anti-tabaklobby, maar volgens het binnenwerk komt dit beeld van een schilderij in het Van Gogh-museum. Niettemin slaat het wel degelijk op het laatste, voor zijn doen erg lange, verhaal van Sedaris in Wanneer je omringd bent door vlammen waarin hij verslag doet van zijn pogingen om te stoppen met roken.
In zekere zin lijkt dit verhaal op een ander verhaal van Sedaris uit Ik ooit mooi praten waarin de auteur pogingen doet om Frans te leren wanneer hij met zijn vriend in Parijs gaat wonen. Nu gaan ze enkele maanden naar Japan en het afkicktraject van de sigaret wordt gecombineerd met een cursus Japans. Natuurlijk is David niet de meest getalenteerde cursist uit de klas.
Ik ben gecharmeerd van Sang Lee, het zeventienjarige Koreaanse meisje dat op de tweede rij zit. Eigenlijk is ‘gecharmeerd’ waarschijnlijk niet het goede woord. Het gaat verder dan dat: ik heb haar nodig, ik heb iemand nodig die slechter is dan ik, iemand op wie ik neer kan kijken. Omdat dit de beginnersklas is, verwachtte ik niet dat iemand het hiragana-alfabet zou kennen. Misschien één of twee karakters, maar zeker niet het hele ding. Toen bleek dat iederéén het kende, iedereen behalve ik en die kleine domoor Sang Lee, was ik behoorlijk van streek.
David Sedaris heeft maar één hoofdpersoon en dat is hijzelf. De schrijver, maar ook de onhandige loser. Af en toe heb je het idee dat hij een beetje aan het schmieren is, als hij bijvoorbeeld een verhaal vertelt over de spin waaraan hij zo gehecht is geraakt dat hij hem vanuit het vakantiehuis meeneemt naar Parijs. ‘Kijk, de Eiffeltoren!’ Daarentegen zijn de familieverhalen weer net goed van toon evenals het verhaal over de bazige buurvrouw die David en zijn vriend hadden toen ze in een appartementencomplex in New York woonden. Navertellen van die verhalen leidt tot niets, want het gaat niet om een clou of een bepaalde opbouw. Je duikt even in een bepaald aspect van het leven van de schrijver en dan ga je weer verder. Ik moet ook de neiging onderdrukken om veel te citeren, want op elke bladzijde staat wel een mooie zin, een grappige opmerking of een ironische wijsheid. Niet doen, trakteer je zelf en koop dit boek.
Je moet Sedaris met mate tot je nemen. Eén verhaal per dag. De lichte humor van zijn verhalen geeft je als lezer ook enige lichtheid mee. Wanneer je omringd bent door vlammen geeft je dan een paar weken plezier.
Coen Peppelenbos
David Sedaris – Wanneer je omringd bent door vlammen. Vertaling Boukje Verheij. Lebowski, Amsterdam. 302 blz. € 19,90.
Verscheen eerder op Literair Nederland, 18 januari 2009.