Man van (onleesbaar)

Uitgeverij De Bezige Bij is bezig met de publicatie van de dagboeken van Jan Wolkers. Als liefhebber van Wolkers en van dagboeken juich ik dat toe. Het vijfde deel, ingebonden en wel, over 1967 ligt in de winkel en je moet wel een hele grote liefhebber zijn van het werk van Wolkers om het te kunnen appreciëren. Ik vraag me af of de schrijver zelf blij zou zijn geweest met de publicatie, want meer dan de helft van het boek bestaat uit ultrakorte beschrijvingen van triviale bezigheden die dag in huize Wolkers. Voor buitenstaanders niet interessant omdat het slechts notities zijn. Niet bedoeld voor de eeuwigheid. Neem nu vrijdag 21 april 1967:

Nederlandse Bank Unie. Kees Fens. Man van (onleesbaar), artiest (onleesbaar) en kleine grijze man (lijkt op De Quay) in jury. Ik eerst. Kijk in leren dozen sigaren (nu om hoek). Open ramen. Berg zand op binnenplaats. Oranjerie met borstbeelden op dakgoot. Kopje thee om over abstract schilderijtje? Zie verder bijlage AB achterin.

Een hermetisch dichter likt er zijn vingers bij af, maar de gewone lezer blijft enigszins verward achter. Ik snap niet dat er niet iemand een keuze maakt uit deze dagboeken. Ik snap ook niet waarom de uitgeverij de dagboeken in volstrekt willekeurige volgorde uitgeeft. Eerst 1972, dan 1976, nu weer 1967. Wie bedenkt die volgorde?

Je zou met gemak zestig procent van dit boek kunnen schrappen en dan houd je een aardig dagboek over. Vooral de ontstaansgeschiedenis van Horrible tango is aardig als je leest dat Wolkers op een dag ‘een neger in de winkel’ tegenkomt en hem aan werk helpt en daarnaast nog voor tijdelijk onderdak zorgt bij hem thuis. Dat is interessant voor lezers die het oeuvre van deze schrijver kennen. En dan mag 18 augustus 1967 wel weer geschrapt worden: ‘Van Gelderen, Visser en Van Haaren.’ Ook bij de noten achterin wordt niet opgehelderd wie deze drie mensen zijn. Gelukkig staat er nog wat op diezelfde dag: ‘Bloemgracht 1.’ Ha, kijk, dat maakt het een stuk duidelijker.

Coen Peppelenbos

Jan Wolkers – Dagboek 1967. De Bezige Bij, Amsterdam. 160 blz. € 18,50.

Eerder gepubliceerd op Literair Nederland, 26 maart 2009.