Wraak versus Mindfulness

‘Much of life can never be explained, but only witnessed.’ Rachel Naomi Remen in Mindfulness

Aaron geeft les op het Nemesis College in Heerenveen, maar opeens, tijdens een les aan 4B, haperen zijn stembanden, begint hij te trillen en voelt de stift in zijn hand aan als een loodzwaar ding. Hij breekt de les af en gaat naar huis. Alles wijst op een burn-out. Zijn rector Ernst Klapwijk komt na een ruime week onaangekondigd langs met het boek ‘Mindfulness’. Aarons vrouw beschouwt dit als een aardige geste, Aaron vermoedt echter dat Klapwijk andere bedoelingen heeft en verdenkt hem ervan een dubbele agenda te hebben.

stilte voor julia

Ik sloeg het boek open op een willekeurige pagina. Bij stress spelen drie factoren een rol. Ten eerste zijn er de gebeurtenissen die stress veroorzaken. De tweede factor is de reactie die ons organisme, ons lichaam, geeft op die stressvolle situaties. Een derde element is de manier waarop wij omgaan met die verkramping. Het slechte nieuws is dat we alleen bij die laatste factor een keuzemogelijkheid hebben. Hoe goede nieuws is dat er uiteindelijk wel een keuze gemaakt kán worden. Over die keuze gaat Mindfulness. Klapwijk vond mijn afwezigheid blijkbaar een keuze. Ik gooide het boek met een boogje op de eettafel, bovenop het kleipoppetje dat mijn dochter had gemaakt.

Door middel van flashbacks lees je over de burn-out van Aaron. Derwent Christmas weet de pijnplekken in het hedendaagse middelbare onderwijs nauwkeurig en ook enigszins hilarisch te beschrijven. Je begrijpt, misschien ben ik als leraar wel wat in het voordeel, volkomen waarom Aaron er even doorheen zit.

Stel dat mijn baas inderdaad oprecht was in zijn bedoelingen, dat hij het boek had geschonken om mij te helpen, dan was het niet alleen een geschenk uit het hart, maar ook, bewust of onbewust, een snoeihard statement: niet het uitdijende takenpakket, de haperende ICT, opdringerige ouders, leptosome leerlingen of het management moeten aangepakt worden, maar jij moet veranderen, want jij bent het probleem.

Maar er is meer aan de hand in De stilte voor Julia, want je weet al op bladzijde één dat zowel Aarons vrouw, Marianne, als zijn dochtertje zijn overleden. En je weet ook al dat hij maar één ding wil: wraak. Beide verhaallijnen meanderen gedurende het hele boek door elkaar heen. De mindfulness uit de ene verhaallijn en de wraak, deels gebaseerd op de film The Punisher, uit de andere verhaallijn vormen een goed uitgewerkte tegenstelling.

De stilte voor Julia laat zien hoe mensen door gedachtespinsels, die je ze niet eens kwalijk kunt nemen, volledig kunnen ontsporen. De verschillende manieren waarop mensen rouwen, partners die elkaar niet meer weten te vinden en iedere vorm van intimiteit afwijzen, Christmas weet het allemaal in een paar zinnen op papier te vangen. En dat Derwent Christmas daar uiteindelijk ook nog eens een zeer verrassende draai aan weet te geven zorgt ervoor dat dit boek, dat trouwens razendsnel leest, nog wel even na blijft sudderen.

Cilla Geurtsen

Derwent Christmas – De stilte voor Julia. De Geus, Breda. 168 blz. € 15,00.