Brazilië

‘Ernst, heb je het gehoord van Walter Benjamin? Zelfmoord met Veronal.
En Erwin Rieger. Veronal.
Ernst Weiss. Een kogel in zijn hoofd toen de nazi’s Parijs binnentrokken.
Max Ernst, gevlucht.’
‘Stefan, ga je al onze verdwenen vrienden opsommen?’
‘De nacht zou niet lang genoeg zijn.’

Een scène uit de graphic novel De laatste dagen van Stefan Zweig, fraai getekend door Guillaume Sorel – hij heeft dezelfde stijl als Dick Matena – en met een scenario van Laurent Seksik, die een roman over Zweig publiceerde met hetzelfde onderwerp. De laatste dagen verwijzen naar Zweigs tijd in Brazilië, waar hij in 1940 met zijn vrouw/secretaresse naartoe was gevlucht via New York en Paraguay. Hij schreef er het magistrale boek en monument van de menselijkheid – ik heb er eerder aan gerefereerd –, de memoires Die welt von Gestern. Ook al komen Zweig en zijn vrouw in een prachtig land terecht, toch zijn er de demonen van het Derde Rijk. Soms doen gebouwen zelfs aan Oostenrijk denken, een land dat Zweig als een thuis had beschouwd maar waaruit hij gedwongen was te vluchten. Op 22 februari 1942 stapt hij samen met zijn vrouw uit het leven. Weliswaar twee jaar geleden gepubliceerd, maar nog steeds een kijk- en leestip, mocht het WK-voetbal op bepaalde momenten tegenvallen.

Johannes van der Sluis

Guillaume Sorel en Laurent Seksik (scenario) – De laatste dagen van Stefan Zweig. vertaler onbekend, Casterman, 88 blz. € 17,50