Reportage: Poetry International – Poëzie-estafette, tijdgeest en de C. Buddingh’-prijs
Poetry International – Derde dag
De derde dag van Poetry is het weer een stralende dag, en toch redelijk goed bezocht. Het lijkt erop dat poëzieliefhebbers zich zelfs niet door de zon naar buiten laten lokken wanneer er binnen zoveel interessants en moois te beluisteren is. Wanneer je er op tijd bij was had je je daarnaast zelfs kunnen opgeven voor een poëziepicknick in het prachtige Trompenburg Tuinen en Arboretum, in Kralingen. Een stuk of dertig mensen waren op tijd en genoten ervan. Eigenlijk is het jammer dat de organisatie niet wat spontaner kan inspelen op het mooie weer. Het Schouwburgplein leent zich toch uitstekend voor een buitenoptreden, vlak voor de deur en met allerlei zitplekken. Ik ben niet op de hoogte van het vergunningenbeleid natuurlijk, maar nu het al dagenlang prachtig weer is, lijkt het toch een gemiste kans. Het kan zijn dat het niet aan het weer ligt, maar de zalen lijken wat minder vol dan de vorige dagen. Het poëziecafé aan het eind van de middag is wel weer helemaal vol. Zou het kunnen zijn dat men wél in een zonnige foyer wil gaan zitten, waar je zó weer naar buiten kunt lopen? Maar niet in een dichte, donkere, koele zaal? Ik kan het me wel voorstellen.
Een bijzonder programmaonderdeel vandaag is de bundelpresentatie van het uitsluitend Nederlandse Alles te verbergen / Niets te verbergen in de vorm van een poëzie-estafette. De dikke bundel bevat twee keer tweeëntwintig gedichten die ook in estafettevorm geschreven werden. Daarnaast reageerden ook negenentwintig beeldend kunstenaars op het thema. Het resultaat is een prachtige bundel, mooi verzorgd uitgegeven door het PoëzieCentrum in Gent.
Waar veel bezoekers benieuwd naar zijn is het mysterieuze Signs of the Times: Poëzie en de tijdgeest. Roni Margulies, Alfred Schaffer en Monica Aasprong zijn gevraagd om een visie te geven op dit onderwerp. Dat belooft wat. Het blijkt wel dat deze vraag heel divers is opgevat. Margulies begint, met een betoog dat ons aan het denken zet over de rol van de dichter in de wereld. Hij spreekt geëngageerd maar ook relativerend, overtuigd maar ook onderzoekend. Wat betreft reflectie blijft het helaas daarbij; de andere twee schrijvers gaan niet expliciet meer in op het onderwerp. Schaffer draagt een hilarische maar schrijnende readymade voor, gebaseerd op een folder over omgaan met terrorisme. Hieruit zou de intelligente luisteraar wellicht een standpunt kunnen destilleren. Aasprong zingt een reeks coupletten uit haar mantra-achtige Cirkelpsalm. Sommige mensen vinden het prachtig, anderen zien er niks in. Het is hoe dan ook lastig om het verband te zien tussen deze voordracht en het thema. Presentator Marjolijn van Heemstra vraagt ernaar, maar Aasprong weet niet echt een bevredigende toelichting te geven. Experiment mislukt. Toch vond ik het een interessant uurtje.
Afsluiting van de avond is de uitreiking van de C. Buddingh’-prijs. Vier heel verschillende debutanten worden in filmpjes gepresenteerd. Josse Kok, Hanneke van Eijken, Maarten van der Graaff en Hannah van Wieringen. Ze dragen hun werk voor, zenuwachtig maar geoefend. Vervolgens laat Anne Vegter ons horen wat de jury vond. Een leuke toevoeging aan dit verslag is de mening van de jury over niet-genomineerden. Ook sommigen van hen krijgen complimenten en worden bij naam genoemd. De vier genomineerden worden uitgebreider besproken in, wat al snel blijkt, een niet-willekeurige volgorde. Zo blijft het eigenlijk spannend tot het moment dat ze de een-na-laatste genomineerde bespreekt. En wanneer ze de laatste debutant steeds uitgebreider begint te beschrijven, weet het publiek het eigenlijk al: De jongen die in zijn filmpje wat pretentieus en studentikoos overkwam, wiens gedichten volgens de jury ‘bluf, branie en bravoure’ bezitten, Maarten van der Graaff, is de winnaar van de C. Buddingh’-prijs 2014.
Christine Bosch
(Foto’s met toestemming via facebook Poetry International, © Tineke de Lange – ook de foto van Moniaca Aasprong bovenaan / en © Hans Tak)