In het programma Met het oog op morgen werd gisteren de eerste winnaar van de Ger Fritz Prijs voor eenzame uitvaart-poëzie bekendgemaakt. Peter Theunynck won de prijs met het gedicht ‘Hunkeren’ dat hij schreef bij de 94ste eenzame uitvaart in Antwerpen. Uit het persbericht:

HUNKEREN

Achter een muur ligt een vergeetput van tien hoog, luisterend

in alle talen. Etages met tekorten volgestouwd verbleken

tegen een buikzieke hemel. Dit huis woonde je uit.

Tussen de struiken staat de brandaansluiting: een dik rood ventje

dat naar niemand zwaait. Vervlogen duiven maken nesten

van verlopen nieuws en jij, jij sneuvelt in een zetel.

Je brievenbus geeft over. Verteert geen rekeningen meer.

Geen boodschap vindt de weg naar jouw gestolde binnenland.

Niemand valt het op dat je TV al in geen dagen heeft geslapen.

Je laatste peertje springt. Je scheermachine ligt op apegapen.

Geen stoel verzet een poot, geen schoen meer die nog schuifelt.

Je brood wordt groener met de dag. Wachtend tot de dieren praten.

© Peter Theunynck

Antwerpen, eenzame uitvaart nummer 94.

Meneer P.S. is geboren op 18 november 1943 te Antwerpen en in zijn woonst te Antwerpen overleden op 27 mei 2015. Zijn asuitstrooiing vond plaats op maandag 8 juni 2015 op begraafplaats Schoonselhof. Er werden geen familie of vrienden van meneer R.H. gevonden. Bij bezoek aan de buren in de woonblokken van Antwerpen Rozemaai werd duidelijk dat er weinig of geen contact is onderling.

JURYRAPPORT

Ger Fritz meldt: “Het mooiste of beste gedicht bestaat natuurlijk helemaal niet. Wat me ‘s ochtends aangrijpt kan me ‘s middags onbetekenend voorkomen. Wat me in ieder geval opviel en eerst van het hart moet is de constante, hoge kwaliteit van alle gedichten die voor eenzame uitvaarten geschreven worden. Al die dichters hebben hun hart en ziel erin gelegd, allemaal! Dus eigenlijk zou ik iedereen die prijs wel willen geven. Maar ik moest kiezen, uit de ruim dertig gedichten die er dit jaar bij een eenzame uitvaart geschreven werden. Bij mijn eerste schifting bleven er vijf gedichten over: twee uit België, drie uit Nederland. Eervolle vermeldingen dus, voor Yella Arnouts, Jannah Loontjens, Kees ‘t Hart en Neeltje Maria Min, van wie ik graag de ijzersterke openingsregels citeer: ‘Ik heb een boodschap voor u: / U bent dood.’ Waarbij ik uiteindelijk de voorkeur heb gegeven aan het gedicht van Peter Theunynck.

Het mooie van dit gedicht is onder andere dat er – net als in het gedicht van Min – géén vragen in worden gesteld, terwijl dat bij zo’n gedicht zo voor de hand ligt, dat de dichter zich afvraagt wat er is gebeurd, waarom, omdat er dikwijls maar zo schrijnend weinig bekend is over diegene voor wie het gedicht geschreven werd. Theunynck schetst in droge woorden een zeer overtuigend beeld van eenzaamheid in een flat, ‘een vergeetput van tien hoog’. Ik heb zelf ooit in zo’n flat gewoond. Dat beeld klopt zo verschrikkelijk. En dan dat dikke rode ventje, dat naar niemand zwaait: hij heeft tenminste nog een functie, ook al is zijn gebaar loos. In eenvoudige, doeltreffende beelden, met mooi verstopt, soepel klankrijm wordt de inertie van dit leven versterkt neergezet, die brakende brievenbus, een tv die nooit slaapt, en jij, ‘jij sneuvelt in een zetel’. Ja, dit is een sterk aangrijpend gedicht, of je het nu ‘s morgens, ‘s middags of ‘s avonds leest.”

DICHTER

Over de dichter: Peter Theunynck (1960) publiceerde zeven dichtbundels en een biografie over Karel van de Woestijne. (2010) Zijn meest recente bundel, ‘De benen van de hemel’ zag in 2014 het licht bij uitgeverij Wereldbibliotheek. In 2016 verschijnen twee nieuwe boeken van hem: de graphic novel Nel. Een zot geweld (in samenwerking met Lies Van Gasse) en de roman ‘De Slembroucks’. Meer over Peter Theunynck op http://petertheunynck.wordpress.com.

JURY

De jury bestond uit de heer Ger Fritz, gepensioneerd medewerker van de afdeling uitvaarten van de Gemeente Amsterdam. Ger Fritz stond als dienstdoend ambtenaar in 2002 aan de wieg van de eenzame uitvaart in Amsterdam: hij was de man die het allemaal mogelijk maakte. Ger Fritz maakte zich in zijn dienstjaren hard voor de gelijke behandeling van eenzame doden: hij droeg er zorg voor dat ook voor hen een aula werd gehuurd, drie muziekstukken weerklonken en dat er op de kist een gemeentelijk bloemstuk prijkte. Hij trad na zijn pensionering toe tot het Bestuur van de Stichting de eenzame uitvaart en was jarenlang actief als penningmeester.

PRIJS

De jaarlijks terugkerende prijs bestaat uit een bloemstuk, zijnde een standaard rouwarrangement zoals dat ook op de kist van eenzaam overledenen wordt aangetroffen, voorzien van een lint met opschrift. De GER FRITZ PRIJS is een initiatief van Stichting de eenzame uitvaart.

Voor de GER FRITZ PRIJS komen alle gedichten die in het Nederlandse taalgebied voor een eenzame uitvaart worden geschreven in aanmerking, dus zowel in Nederland (www.eenzameuitvaart.nl) als in België (www.eenzameuitvaart.be). Daarnaast wordt gezocht naar de gedichten die stadsdichters in diverse plaatsen voor eenzame uitvaarten schrijven. Er kan niet actief naar de prijs gedongen worden, de jury bepaalt autonoom wie de prijs wint. Een beknopt juryrapport zal verslag doen van de zoektocht naar het mooiste gedicht en de keuze toelichten. Het bloemstuk wordt verzorgd door bloemisterij Abelia te IJmuiden, en zal worden geschikt door schrijver en meesterbloemist Ellen Heijmerikx. Het oogmerk van de GER FRITZ PRIJS is tweeledig: de prijs vestigt de aandacht op het belang van de eenzame uitvaart én op de kwaliteit van de geleverde gedichten. De prijs is mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van The Art of Impact. Fotograaf Bianca Sistermans vervaardigt een portret van de prijswinnaar, met bloemstuk, dat ter beschikking wordt gesteld aan de pers.