Moord op Eerste Kerstdag

Op geen enkel moment van het jaar zijn de familiebanden knellender dan met Kerstmis. Dit merken ook de kinderen van Sir Osmond Melbury als ze één voor één aankomen op Flaxmere, het ouderlijk huis. Hun vader, een weduwnaar, is zeer gesteld op zijn competente secretaresse en alle kinderen vrezen dan ook de wijzigingen die hij van plan is in zijn testament door te voeren. Sir Osmond is nogal een tiran. Hij bemoeit zich met alles, is zeer standsbewust en kan niets aan een ander over laten.

santa klaus murderBehalve de secretaresse woont ook nog een ongetrouwde dochter bij hem op Flaxmere. Zij wil dolgraag een eigen leven beginnen, maar haar vader zal haar dan zeker geen cent nalaten. Sir Osmond houdt ook van traditie en heeft daarom een Kerstman geregeld, die de kleinkinderen hun cadeaus zal geven. Nadat dit allemaal volgens plan is verlopen en in de hal Christmascrackers knallen, trekt Sir Osmond zich terug in zijn studeerkamer. Daar wordt hij later dood aangetroffen. Op zijn kleren bevindt zich een wit pluis, dat alleen maar afkomstig kan zijn van de baard van de kerstman.

The Santa Klaus Murder verscheen in 1936 en is de laatste van drie detectives die Mavis Muriel Hay (1894-1979) in de jaren dertig publiceerde. Tot ze herdrukt werden in de voortreffelijke serie British Library Crime Classics was iedereen deze boeken vergeten, zelfs antiquarisch waren ze niet meer aan te schaffen. Hay koos voor elk boek een andere opzet, maar werkte wel in de traditie van de klassieke puzzeldetective. Ook in The Santa Klaus Murder dus een groep mensen die bij elkaar komt in een afgelegen huis met een ingewikkelde plattegrond (gelukkig is een tekening toegevoegd), trouwe bedienden en een slimme politieman die de zaak moet oplossen. Er valt overigens geen sneeuw in dit boek, het weer is druilerig en zacht. (Het omslag is dan ook misleidend.)

the santa klaus murderOrigineel is wel de structuur van het boek. Bijna elk hoofdstuk is geschreven door een andere getuige, waardoor de lezer dicht op de gebeurtenissen zit. Het geeft de auteur ook de gelegenheid de karakters meer uit te diepen. Hoewel ze hierbij genuanceerd te werk gaat, lijkt ze voor de meeste personen niet erg veel sympathie te voelen. Ze zijn meestal zelfingenomen en snobistisch. Niemand treurt dan ook om het slachtoffer.

De slimme politieman van dit verhaal heet Colonel Halstock, die geholpen wordt door inspecteur Rousdon. Beide hebben een grote dosis mensenkennis en benaderen de zaak genuanceerd. Hoewel de gast die als kerstman optrad natuurlijk de hoofdverdachte is, onderzoeken zij ook andere mogelijkheden. Het motief voor de moord moet wel gevonden worden in het testament dat Sir Osmond heeft gemaakt en daarin komt de ‘kerstman’ jammer genoeg niet voor. De oplossing van het mysterie komt pas een paar dagen na Kerstmis, nadat de politie nog op flink wat dwaalsporen is gestuit. Behalve dat ze veel aandacht aan de karakterisering van de gasten besteedt is de schrijfster ook goed in het ontrafelen van de praktische kant van de moord. Hierbij speelt het optreden van een tweede Kerstman een grote rol. Jammer is wel dat ze van The Santa Klaus Murder uiteindelijk geen familietragedie heeft willen maken, de moordenaar blijkt zich buiten deze kring te bevinden.

Doeke Sijens

Mavis Doriel Hay – The Santa Klaus Murder. British Library, 210 blz. € 14,49.