Nieuws: Aristide von Bienefeldt (1964 – 2016) overleden
Zie op Facebook het akelige bericht langskomen dat onze medewerker Aristide von Bienefeldt (pseudoniem van Rijk de Jong) is overleden. Aristide was al lang ziek, maar de berichten die hij stuurde waren positief van aard, dus dit slaat ons van de sokken. Uit de rouwkaart blijkt dat hij vorige week vrijdag is gestorven.
Op Facebook:
Vrienden,
Als jullie dit lezen ben ik er niet meer.
Ik ging jullie voor, wellicht omdat ik ongeduldig ben.
Aristide von Bienefeldt knalde de vaderlandse letteren binnen met Bekentenissen van een Stamhouder, een heftig boek, waarna ook meteen verhitte discussies volgden over de man die achter dit weelderige pseudoniem schuilging. Daarna volgden nog enkele boeken met heftige seksuele scènes.
De roman De zus die Anna Magnani niet was was een breuk in het oeuvre van Von Bienefeldt. Omdat ik niet alles begreep binnen het boek interviewde ik Von Bienefeldt per mail.
Niet lang daarna brak Von Bienefeldt met zijn vaste uitgeverij Meulenhoff omdat hij vond dat ze ten onrechte redacteur Bart Kraamer aan de dijk hadden gezet.
Al in 2011 werd Aristide von Bienefeldt een van onze vaste columnisten. Zijn kroniek onder het motto: De avonturen van mijn rode flesje werden in 2014 gebundeld tot een boek. De presentatie van die bundel was pas de tweede keer dat elkaar in het echt tegenkwamen. Zo gaat dat met websites en medewerkers. In weerwil van zijn stevige boeken was hij in het echt een uiterst aimabele, zachtaardige, attente en hoffelijke man. Altijd met twee attributen: een rood Spa-flesje en een rode pruik (die hij naar believen op- en afzette).
Von Bienefeldt vond weer onderdak bij uitgeverij Marmer waar hij onder zijn echte naam Rijk de Jong En weer zat er een Paul Newman in de keuken publiceerde waarin hij vocht tegen de bureaucratie die het huis waarin hij geboren was en waar zijn moeder nog steeds woont, dreigt kapot te maken.
Vorig jaar kreeg hij te horen dat hij kanker had. Er volgde een weg door een nieuwe bureaucratie, die van het ziekenhuis, de weg van de chemokuren. Er kwamen geen kronieken meer.
Een week geleden kwam bij Marmer onder zijn vertrouwde pseudoniem Hotel Malinconia uit, een novelle opgedragen aan schrijfster en goede vriendin Flip Willemsen.
Ik hoopte dat dat het begin was van het herstel. Het bleek de punt achter een van eigenzinnigste oeuvres uit de Nederlandse literatuur.
Aristide von Bienefeldt werd 51 jaar, Rijk de Jong is echter van 24 oktober 1959. Zo kun je de dood toch vijf jaar langer op afstand houden.
Lees ook Literatuurplein.
Nederland, en de Nederlandse literatuur, is weer wat saaier geworden. Ik zal op zoek moeten naar een nieuwe correspondent. Benieuwd naar Hotel Melanconia. Aristide schreef onnavolgbaar.
Ik bedoel natuurlijk Hotel Malinconia. Freudiaanse verschrijving.
Mooi stuk, Coen. Vandaag een week geleden in de trein las ik het, op de terugweg van Rijks begrafenis. Wat een verdriet. Zijn arme moeder, om wie hij zich tot op de allerlaatste dag zoveel zorgen maakte. Haar achter te laten was voor Rijk het zwaarst. Voor haar hield hij de realiteit op grote afstand. Maar ook voor zichzelf en voor zijn vrienden, zich afvragend of ze het wel aankonden. Die lelijke werkelijkheid. Altijd schreef hij een optimistisch mailtje terug aan iedereen die vroeg hoe het met hem ging. En hij geloofde het zelf.
Op de site van De Morgen las ik dat Rijk euthanasie heeft gepleegd en het op Facebook had aangekondigd. Wat een onrecht! Rijk verafschuwde de dood als vertoning, publieksvermaak. Daarbij komt dat hij iedere levenskans aangreep. Waar de meeste mensen afhaakten, ging hij door. Een dag voor zijn dood bezocht ik hem in het ziekenhuis. Ik verontschuldigde me voor mijn koude handen. Hij pakte mijn handen vast en zei:\’Leven.Leven.\’
Toevallig vandaag een week na zijn begrafenis lees ik in de Volkskrant de column van Max Pam over begraven en cremeren. Over zijn grootvader Mozes Pam \’ in 1943 onvrijwillig gecremeerd in het vernietigingskamp Sobibor\’. Max Pam die in een recensie Rijk een langzame en pijnlijke dood toewenste. Max heeft zijn zin. Rijk is dood. Onvrijwillig.