Recensie: Amy Bloom – Wij geluksvogels
Alsof het ons niets aangaat
Dat Amy Bloom verhalen kan verzinnen, valt na het lezen van Wij geluksvogels niet te ontkennen. Toch verveelt het met vaart geschreven en met historische details versierde verhaal over de halfzusjes die het in de jaren veertig in Hollywood willen gaan maken. Dat begint al in het eerste hoofdstuk. Eva wordt als tiener door haar moeder achtergelaten bij haar vader en haar halfzus Iris. Achteloos, maar veel te dik aangezet, legt haar moeder de situatie uit:
Ze gaf me een tikje op mijn neus met haar grapefruitlepel. ‘Het zit zo,’ zei ze. ‘Je vader houdt meer van ons, maar hij heeft nog een gezin, een vrouw en een dochtertje dat iets ouder is dan jij. Haar familie had al het geld. Veeg je gezicht af.’
De zusjes trekken samen op. Eva, de ik-verteller, is een timide meisje die die zich voornamelijk als het hulpje van Iris opstelt. Iris doet mee aan concoursen om geld te verdienen; geld dat haar vader, een docent Engelse letterkunde haar vervolgens probeert te ontfutselen. De concoursen draaien om het houden van de beste en mooiste toespraak:
De dag na de laatste schooldag (…) hield Iris haar toespraak over ‘De Gevallenen’ voor de Veteranen van Oorlogen Overzee. Het plafond kwam naar beneden. ‘Echt’, zei Iris, ‘ik was steengoed. En dan improviseerde ik nog.’ Ik zei dat ze beter was geweest dan steengoed, dat ze even goed was geweest als Judy Garland, maar dan mooier. Iris zei dat Judy Garland kon huilen als ze een hotdog had laten vallen en dat ze wist dat ze daar nog aan moest werken.
Met genoeg geld op zak besluiten de zussen om het in Hollywood te gaan proberen. Al gauw krijgt Iris daar een filmrol met een beetje gesproken tekst. Compromitterende foto’s van Iris met een vrouw maken echter een abrupt einde aan haar carrière in Hollywood. Wat volgt is een hectisch leven. Ze reizen naar New York. De vader is ook weer van de partij; hij liegt zich aan de hand van zogenaamde ‘Little blue books’ het vak van butler in en Iris pakt met een gruwelijke leugen een vrouw van een ander af.
Bloom heeft zich overduidelijk verdiept in de mores van Hollywood van de jaren dertig en veertig (ook de hoofdstuktitels zijn een soundtrack van die periode met nummers als I may be wrong but i think you’re wonderful en You made me love you ), maar Wij geluksvogels is vooral een psychologische Road Novel waarin bedrog een voorwaarde lijkt te zijn voor geluk. En juist de psychologie is niet goed uitgewerkt. Eva en Iris blijven vlakke karakters waar je niet wakker van ligt. Alle gebeurtenissen lijken hen en de lezer eigenlijk niet aan te gaan. Wij geluksvogels wordt daardoor een flinterdun verhaal.
Rieuwert Krol
Amy Bloom – Wij geluksvogels. Vertaald door Paul Syrier. Nijgh en van Ditmar, Amsterdam, 260 blz. € 16,00.