Recensie: Paulien Cornelisse – De verwarde cavia
De nieuwe Cornelisse gaat toch vooral over taal
In De verwarde cavia maken we kennis met Caaf, een kortharige cavia die elke dag naar haar kantoorbaan fietst, daarbij zo nu en dan natregent en haar vacht dan laat uitlekken bij de verwarming. Want zo zijn cavia’s: die drinken gewoon koffie, praten gezellig met collega’s en googlen enge ziektes onder werktijd. Werken op een communicatieafdeling blijkt daarnaast vooral te bestaan uit ‘mailing’ en het ordenen van post-its en punaises. Je vraagt je wellicht af wie er nu precies in de war is: jij of die cavia. In het nieuwe boek van Cornelisse moet je hoe dan ook vrij gauw accepteren dat Cavia gewoon een cavia op kantoor is – maar dan eentje met erg veel menselijke trekken. De stipte Stella, de sympathieke Kim en de receptionisthomo Roy zijn er in elk geval ‘volledig oké mee’.
Ook aan de lezer weet Cornelisse het sprookje wel te verkopen. Tenminste, als je bereid bent om de hele setting op de koop toe te nemen. Het kantoordecor spreekt niet echt tot de verbeelding en van een sterk plot is ook geen sprake, want spannender dan de fillers van collega Stella wordt het niet: ‘Cavia vermoedde dat het om botox ging, of fillers. Er ging een siddering door haar heen.’
Het degelijke leventje van Cavia in en om haar kantoor vormt echter wel de kapstok voor wat Cornelisse zo goed kan: ‘gewone’ mensen portretteren. Zo drukt afdelingsleider Ruud zich graag repetitief uit – ‘Kotsie kotsie’, ‘huilie-huilie’ – en doe je het op een communicatieafdeling vooral goed als je zo nu en dan een anglicisme in de strijd gooit of spreekt over ‘deze tijd’, dat klinkt goed en ‘why not’. Het boek zou volgens de omschrijving niet over taal gaan, maar doet dat stiekem toch.
Kim kwam binnen met een gezellige stippenparaplu en riep meteen: ‘Oké, zo raar? Wat ik net zag? Volgens mij stapte Ruud uit de tram!’
Als ik me niet vergis wordt er in één van de twee taalboeken Taal is zeg maar echt mijn ding en En dan nog iets van Cornelisse gerept over het gebruik van de ‘oké’. Daar wordt dat fenomeen, tot groot vermaak van de lezer, keurig uitgelegd. In dit fictiedebuut werden dat soort observaties nonchalant geïntegreerd in het boek zodat ze niet direct opvallen en dat maakt het voor sommigen wellicht des te geestiger.
‘Hebt u verder nog ergens last van?’
‘Nou ja, last’ zei Cavia. ‘Ik heb dus wel eens een beetje last van constipatie.’
‘Cónstipatie of óbstipatie?’ vroeg de verpleegkundige.
‘Wat is het verschil?’
‘Obstipatie is harde poep.’
‘O. Dan heb ik obstipatie,’ zei Cavia.
‘Ob… sti… pa… tie…’ De verpleegkundige praatte mee met wat ze opschreef.
‘Maar wat is dan constipatie?’ vroeg Cavia. ‘Puur uit interesse, hoor.’
De verpleegkundige zei opgeruimd: ‘O, constipatie gebruiken we helemaal niet meer!’
Fijn gesprek. Echt een Cornelissegesprek. Maar mocht je hiervan niet gaan glimlachen, dan komt dat waarschijnlijk omdat je je nog steeds afvraagt: waarom een cavia? Zelf antwoordde Cornelisse in DWDD dat dat een ingeving was. Een boek over een cavia moest er gewoon komen, die zag ze wel op een communicatieafdeling werken. Dus schreef ze dat en gaf ze het zelf uit: een mooi blauw boek.
Mocht je net over dat idee van een cavia als hoofdpersoon heen zijn, dan is daar caviavriend Enzo. Die wil graag een mobiel goulashcateringbedrijf opzetten en vraagt Cavia mee te gaan en haar ontslag in te dienen. Zo wordt het toch nog een beetje spannend, want zomaar al haar paperclips en enveloppen in de steek laten is voor Cavia niet niks. Ook haar stereotype collega’s zou ze enorm missen. Voor receptionist Roy die tussen de bedrijven door ‘om de deur komt hangen’ maakt Cavia immers graag een dubbelsterke koffie (‘Cavi-ine, grapte Cavia’).
Of Cavia haar kantoorbaan achter zich laat is echter eerder bijzaak dan hoofdzaak. Meer is De verwarde cavia een kenschets van een stel ‘gewone’ mensen op een kantoor, gevangen in de taal die Cornelisse zo goed kan observeren en door kan geven. Dat leidt niet per se tot literatuur, maar wel tot een vermakelijk boek. Best oké.
Ivanka de Ruijter
Paulien Cornelisse – De verwarde cavia. Cornelisse, Amsterdam, 190 blz. € 14,99.
Aardige recensie van een aardig boek. Wat me qua cover opviel is dat de cavia blijkbaar zó verward is dat ze een staart heeft. Heel bijzonder. Of heeft de auteur nooit een cavia gehad?
Leuke recensie, vooral omdat-ie geestig geschreven is, zoals het boek zelf en het filmpje erbij maakt het helemaal compleet.
Ik ben een fan van Paulien Cornelisse en heb echt uitgekeken naar dit boek. Helaas vond ik het zo saai en oninteressant dat ik het niet eens heb uitgelezen. Na een kwart gelezen te hebben kon ik het niet nalaten om verder te bladeren tot ik een interessante passage zou tegenkomen. Dit is dus niet gebeurt. Jammer.