Palmen

Ik durf het bijna niet te bekennen, maar ik ben op bladzijde 75 gestopt in Jij zegt het van Connie Palmen. Dat ligt niet aan de schrijfster die ik bewonder, en ook niet aan het onderwerp van de roman die afgelopen maandag de Libris Literatuurprijs won, maar aan de bewust gekozen stijl. In Jij zegt het is Ted Hughes aan het woord die vertelt over zijn verhouding met Sylvia Plath, de dichteres die in 1963 zelfmoord pleegde. Palmen verwerkt in de zinnen uitweidingen, die van bijzin naar bijzin lopen, van gedachte naar gebeurtenis en alhoewel ik een liefhebber ben van lange, goed geconstrueerde zinnen kreeg ik tijdens het lezen last van die monsterzinnen. Ik citeer:

Ik dacht dat het de vermoeidheid van de urenlange tocht was, de beklimming van de steile heuvels, de overweldigende indruk van een waar geworden roman, maar nee, snikte ze, dat was het allemaal niet, het was de vergankelijkheid, de restanten van een leven, van Emily’s leven, een halfwees, op haar dertigste dood, met één roman op haar palmares, een jaar voor haar dood gepubliceerd, onder pseudoniem – ook dat nog – en dat ze als schrijver nooit had geweten hoe beroemd ze zou worden, een wereldwijde, postume roem die een lezer op deze dag – helemaal vanuit Massachusetts – naar de Wuthering Heights had geleid om haar, Emily Brontë, te zoeken, en dat – ze schaamde zich ervoor – het monster van jaloezie haar opeens in de kuiten had gebeten.

Alsof er tijdens het lezen steeds op de rem getrapt wordt. Bij één zin is dat niet erg, maar bladzijde na bladzijde deze zinsconstructies consumeren is erg vermoeiend.

Binnenkort begin ik opnieuw, want ik wil als lezer niet falen. Daarnaast las ik venijnige tweets die haar in de elitaire hoek zetten; ‘elitair’ is tegenwoordig voornamelijk een scheldwoord – al gebruikte alleen een bestuurslid van de Vestdijkkring het woord in positieve zin. Ene Esther Velzen vond Palmen een ‘elitaire grachtengordel zuipschuit’ (Esther Velzen geeft in haar Twitterprofiel een zelfportret: ‘wine, dine, christen, rechts’.) Dat ressentiment moet je bestrijden. Voor alleen al het bovenstaande citaat uit Jij zegt het heb je vijf tweets nodig.

Het maakt Palmen niet uit hoe de mensen over haar denken. Nog een puntje in haar voordeel. In een interview vroeg Kristien Hemmerechts onlangs: ‘Lig je ervan wakker wat mensen van je vinden?’ Palmen: ‘Nee schat, ik lig ervan wakker dat ik te veel drink.’

(Deze column verscheen in iets kortere vorm in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 14 mei 2016)