Deel 2 in The Kills-reeks

Gunnersen is na Sutler het tweede deel in de The Kills-reeks. Chronologisch gezien is Gunnersen de prequel van Sutler, want waar Sutler begint eindigt Gunnersen zo’n beetje. Bent u daar nog? Ter geruststelling: Gunnersen is een uitstekend zelfstandig te lezen roman.

Rem Gunnersen, met zijn vrouw Cathy woonachtig in een buitenwijk van Chicago, Illinois, is een kleine aannemer die door de kredietcrisis in acute geldproblemen is gekomen. Dit dwingt hem als het ware dubieus en risicovol werk in het buitenland aan te nemen. Paul Geezler, directeur van HOSCO, contracteert hem om als bouwvakker te werken in Amarah, Irak ter ondersteuning van de Amerikaanse strijdkrachten. Het is zwaar en stressvol werk, dat Gunnersen tezamen met andere Amerikaanse contractarbeiders verricht. Dan vraagt Geezler Gunnersen een team te formeren om een afvalverbrandingsinstallatie te gaan bemannen, midden in de Iraakse woestijn:

Kiprowski, Chimeno, Pakosta, Samuel, Watts, Clark en Hernandez vormden zes weken lang de ploeg van Rem Gunnersen. De mannen waren met zorg geselecteerd om als Unit 7 te werken bij de verbrandingskuilen in Camp Liberty, in de zuidelijke woestijn van Al-Muthanna.

De auteur heeft in de proloog dan al omstandig en gedetailleerd uiteengezet dat deze mannen aan grote gezondheidsrisico’s – fysiek en psychisch – zullen worden blootgesteld. Net als Sutler is Gunnersen het verhaal van gewone Amerikaanse en Britse arbeiders die thuis werkloos zijn en schulden hebben, en door dubieuze opdrachtgevers met veel geld verleid worden tot gevaarlijk werk in het buitenland – in dit geval Irak. Overheidstoezicht is er niet, het Amerikaanse leger is eveneens opvallend afwezig; het zijn de grote wereldwijd opererende concerns die het grote geld, bedoeld voor de opbouw van Irak, opstrijken door nutteloze wegen, kampen en zelfs steden aan te leggen. Het is een schimmige wereld.

Zeker, er is spanning; er is onderhuidse spanning, maar Gunnersen is geen thriller. Richard House beschrijft vooral en voortreffelijk de motivatie en de door overlevingsdrang gedreven drijfveren van de contractarbeiders:

Het geld zou een leven veranderen dat anders alleen maar naar de verdommenis zou gaan.

Het werk bij de verbrandingskuilen is zwaar, uitputtend en giftig. House beschrijft de lamlendigheid en de gevaren treffend. Zeker als de verwarring exponentieel toeneemt als Gunnersen en zijn mannen geconfronteerd worden met de komst van Sutler, die met een heel andere reden door Paul Geezler naar Camp Liberty wordt gestuurd. En zo belanden we bij het begin van Sutler. Hoe het hem zal vergaan weten we dan al. Hoe het Gunnersen en zijn mannen zal vergaan trouwens ook. Dat vertelt Richard House namelijk met veel vernuft en precisie.

Wiebren Rijkeboer

Richard House – Gunnersen. Vertaald door Anneke Bok en Nan Lenders. De Geus, Breda. 408 blz. € 10.