Underground

De verkiezingsuitslag in Nederland was relatief goed zoals we inmiddels allemaal weten. Relatief, omdat het populisme salonfähig is geworden. Hier voorlopig echter geen kleine Trump, althans niet aan de macht; nooit zo blij geweest om de dag na de verkiezingen het gezicht van Rutte te zien. Als de populistische revolutie plaats zou hebben gevonden, zo schreef ik afgelopen Kerst in een brief aan Joseph Roth, dan zou ik hier op Tzum beginnen met een serie getiteld Underground, omdat ik mezelf dan dood zou verklaren aangezien alles wat afweek vroeg of laat veroordeeld zou worden – de essentie van totalitarisme. (Voor de duidelijkheid, ik had niet eens mezelf, de levende afwijking, op het oog, in eerste instantie de moslims) In een totalitaire staat zijn massamedia meteen het doelwit, zie Trump, en als je het geschreven woord serieus neemt, dan kun je de pen niet laten liggen.

Om de populistische revolutie in Nederland voor te zijn, dus om het zekere voor het onzekere te nemen, begin ik toch alvast maar deze serie, want zoals we allemaal weten is die revolutie in de boekenbijlagen allang een feit. Als er veel oog is voor de oppervlakte, dan moeten we de diepte ingaan. Overdreven? De boekenbijlage van Vrij Nederland is nagenoeg verdwenen, NRC Handelsblad is verschraald als je het vergelijkt met de bijlage van tien jaar geleden, terwijl, en dat is het paradoxale, er toch zo veel mooie boeken verschijnen. De enige kranten die nog standhouden zijn de Volkskrant en Trouw; laatste oude bolwerken van ‘verzet’ vermoedelijk. En het internet is te vluchtig; als je medewerkers niet kunt betalen, dan moet het enthousiasme wel heel groot zijn…

Geen zorgen, van mijn hand hoeft men geen lange stukken meer te vrezen, want waar ik voorheen uitblonk in breedsprakigheid – oneigentijds – wil ik mezelf op de proef stellen en nu kiezen voor de beperking: het eigentijdse, snelle oordeel, waarbij de diepgang zoals gezegd niet hoeft te worden geschuwd, integendeel, maar het aardige is dat een rit met de ondergrondse kan volstaan om het oordeel tot u te nemen. Stapt u in?

Een kleine beginselverklaring:

*Underground is de ondergrondse in Londen, dus Britse, wellevende omgangsvormen in tijden van vulgariteit, platheid en verruwing.
*Underground besteedt in eerste instantie aandacht aan dode auteurs, die nog levend zijn, althans hun werk, of die weer tot leven gewekt dienen te worden.
*Underground kan auteurs belichten die nog levend zijn, maar die doodverklaard zijn, die zichzelf om wat voor reden hebben doodverklaard, die zich dood voelen, of die op wat voor manier dan ook met de dood vertrouwd zijn.
*Underground is vernoemd naar de Velvet Underground.
*Underground schuwt de mainstream niet, maar zoekt op wat buiten de mainstream valt, de kleine uitgeverijen, want het wil graag zien wat er onder de oppervlakte voor moois aan het groeien is.
*Underground heeft geen haast, verschijnt dus onregelmatig, maar zo regelmatig mogelijk.
*Underground is democratisch, dus staat open voor suggesties en wellicht gastbijdragen.

Johannes van der Sluis

(Afbeelding: Wikimedia commons)