De onwerkelijke aanblik van de voorbijgangers

Een project dat haaks lijkt te staan op het dichterschap – in de breedste zin van het woord, het Duitse woord ‘Dichter’: jezelf posteren op een willekeurige plek en dan gewoon registreren: alles. Wordt de realiteit immers niet door de dichter gefilterd? Het ene is bruikbaar, het andere weer niet. Toch is het bovenstaande wat Georges Perec (1936-1982) heeft gedaan: drie dagen lang, in oktober 1974, ging hij zitten in het Café de la Mairie in Parijs, dat uitkijkt over de Place Saint-Sulpice. Zijn observaties staan in het boekje Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs, onlangs uitgegeven door Uitgeverij Vleugels in de vertaling van Kiki Coumans. Misschien dat de surrealisten hem voor zijn gegaan, dat zou kunnen, maar zijn project nodigt in elk geval uit tot navolging, een heuse traditie zou het kunnen worden. Parijs hoeft het niet te zijn, pakweg Utrecht volstaat. Het resultaat is immers toch dichterlijk: door de uitputtende beschrijving wordt de materie als het ware ontstegen: een mogelijke definitie van een gedicht. Ook het ‘afval’ blijkt materiaal, misschien is júist het afval materiaal?

Een bijna lege 96 rijdt voorbij
Een politiebusje rijdt voorbij en keert voor het
voorplein van de kerk
Een lege 86 rijdt voorbij, een matig volle 87
De klokken van de Saint-Sulpice beginnen te
luiden
Een volle 70, een lege 96 en een nog legere 96
Geopende paraplu’s
De auto’s doen hun lichten aan
Een nauwelijks volle 96, een volle 63
De wind lijkt in vlagen te waaien, maar slechts
weinig auto’s zetten hun ruitenwissers aan
De klokken van de Saint-Sulpice stopen met
luiden (waren het de vespers?)
Een bijna lege 63 rijdt voorbij
’s Nachts, in de winter: de onwerkelijke aanblik
van de voorbijgangers
Een man die tapijten draagt
Veel mensen, veel schaduwen, een lege 63; de
grond glinstert, een volle 70, het lijkt nu harder
te regenen. Het is tien over zes. Geclaxonneer;
begin van een opstopping
Ik kan de kerk nauwelijks nog zien, maar het café
(en mezelf, schrijvend) zie ik nu bijna geheel
weerkaatst in zijn eigen ruiten
De opstopping is voorbij
Alleen hun koplampen verraden de voorbijrij-
dende auto’s
De straatlantaarns gaan geleidelijk aan
[…]

Georges Perec – Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs. Vertaald uit het Frans door Kiki Coumans. Vleugels, Bleiswijk. 48 blz. € 19,45.

(Afbeelding: Wikimedia commons)