Jan Wolkers

Voor het najaar staat de biografie van Jan Wolkers aangekondigd. Biograaf Onno Blom schrijft in de Volkskrant wekelijks over kleine zijpaden in het leven van de schrijver en beeldhouwer. Wat waarschijnlijk niet in de biografie komt te staan is dat Jan Wolkers ooit vier gedichten schreef voor de Flikkeragenda. In Groningen waren in 1993 een paar mensen opgestaan om de Flikkeragenda, een initiatief dat eerst elders werd uitgebaat, te behouden. Samen met mijn toenmalige vriend zat ik in de redactie. We vonden de titel Flikkeragenda vreselijk, maar die had iets met de historische strijd te maken en onze heroïsche historie en dus bleef de naam bestaan, alle kansen op succes op voorhand verspelend. Zelfs de helft van de redactie durfde de agenda niet eens te gebruiken op het werk.

Ik vroeg diverse schrijvers om een bijdrage, maar de meeste mensen werden afgeschrikt door de naam van de agenda. Tegen de wil van de rest van de groep nodigde ik ook Jan Wolkers uit voor een gedicht. Wolkers was toch die man van die vuige, heteroseksuele seks? Klopt, maar Wolkers schreef ook Horrible tango, De kus en Gifsla waarin homoseksuele gevoelens op een open manier beschreven werden. In mei 1993 kreeg ik een handgeschreven brief van Wolkers terug met vier in hoofdletters getypte gedichten. Aan het thema van de agenda van dat jaar, ‘secons skin’, had hij een eigen draai gegeven.

Hierbij 4 gedichten over de vier jaargetijden. Jullie zullen wel zeggen, wat heeft de natuur nou met de second skin te maken. Maar is een peluwtje van mollig mos of een uitdagend vijgeblad niet de beste tweede huid.

Het kostte me nog moeite om de gedichten er door te drukken omdat ze enigszins uit de toon vielen tussen de afbeeldingen van blote mannen die vooral elkaar als tweede huid gebruikten. Maar ik was trots dat ik zo’n grote schrijver in de agenda had gekregen. Een paar maanden later werd ik ’s avonds gebeld. De karakteristieke amechtige stem van Jan Wolkers. Voor het eerst van mijn leven belde een literaire beroemdheid mij. Ik zat helemaal klaar om de complimenten in ontvangst te nemen, maar hij belde om te zeggen dat hij de hele vormgeving van de agenda zo gruwelijk lelijk vond. Toen hij klaar was met zijn uitleg hing hij weer op.

Coen Peppelenbos

Deze column stond eerder in een iets kortere versie in Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 19 augustus 2017.