Ik kan beter verzinnen dan leven

In een van de vroegste jeugdherinneringen van Thomas ligt hij, deels verlamd, in het ziekenhuis en spant het erom of hij het haalt. Gelukkig is dat wel het geval: hij leert opnieuw lopen en maakt een herstart in het leven. Met Licia, het buurmeisje dat tegenover hem woont, sluit hij vriendschap. Zij verliest op jonge leeftijd haar moeder. Is het omdat beiden een jeugdtrauma hebben meegemaakt dat ze zo verknocht aan elkaar raken dat er geen toekomst zonder elkaar denkbaar is?

Een verbondenheid tussen kinderen die een leven lang meegaat, dat lijkt het thema te zijn van Hoe alles moest beginnen van Thomas Verbogt. Hij beschrijft hoe de vriendschap, of kun je het liefde noemen, evolueert nadat Licia op de rand van de pubertijd met haar vader en zijn nieuwe vrouw naar Italië verhuist. In andere leeftijdsfases, als twintiger, bijna veertiger en zestiger komen ze elkaar weer tegen. De vriendschap lijkt voor Thomas van wezenlijk belang te zijn voor de rest van zijn leven, meer nog dan voor Licia. Net zoals zij ooit verdween uit zijn leven en daarmee een tweede jeugdtrauma veroorzaakte, zou zij ook zomaar kunnen terugkeren.

Naast vriendschap en onzekerheid gaat de roman ook over de herinnering aan een jeugd waarbij Thomas weet dat hij zijn ouders teleurgesteld heeft door zijn ziekte. In een prachtig hoofdstuk schrijft hij, min of meer in opdracht van Licia, een aangrijpende brief aan zijn vader waarin hij alle kaarten op tafel legt. ‘Jij en moeder waren geweldig opgelucht, maar natuurlijk voelde ik dat ik een bron van zorg was. En ik wilde heel vaak zeggen: ik kan er niets aan doen. Die woorden heb ik veel te vaak in mijn leven gebruikt.’ De uitweg voor Thomas was de fantasie en het schrijven van boeken. ‘Ik kan beter verzinnen dan leven.’

Aan het einde van de roman, Licia en Thomas zijn in de zestig, spreken ze af in Nijmegen om weer eens door hun oude buurt te lopen. Heden en verleden lopen, net als in de rest van het boek, dwars door elkaar heen als ze allebei weer hun ouderlijk huis mogen betreden. Het zorgt voor een onverwachte climax omdat er op dat moment enkele verhaallijnen uit de jeugd worden afgehecht. Hoe alles moest beginnen is een goed gecomponeerde roman van een schrijver die wel een groter publiek verdient.

Coen Peppelenbos

Thomas Verbogt – Hoe alles moest beginnen. Nieuw Amsterdam, Amsterdam. 238 blz. € 19,99.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 6 oktober 2017.