Verslaafd

Elke keer als je in de krant leest dat er in een oorlog een stad gebombardeerd is, weet je dat er ook een deel van de cultuur is afgestorven. Boeken zijn iets minder kwetsbaar dan schilderijen en standbeelden, tenzij je het over unieke manuscripten hebt, middeleeuwse handschriften van die ene ridderroman die onze letterkunde nog rijker zou maken. Als ik college geef over middeleeuwse romans moet ik soms zeggen dat we wel een versie d en een versie f van een bepaalde geschiedenis hebben, maar geen versie a. In de loop der eeuwen hebben oorlogen, branden, overstromingen en gewoon slordigheid enorme gaten nagelaten in onze literaire erfenis.

Sinds kort ben ik verslaafd. Het is niets ernstigs, maar ik doe mee aan veilingen op Catawiki. Je begint meestal met één euro en dan loopt het bedrag gestaag op. Als je op de site komt zie je het aantal dagen, uren, minuten en seconden wegtikken onder het veilingaanbod. Er komen leuke dingen langs. Zo heb ik al twee collages van Siep van den Berg gekocht. Ik had ook meegeboden op twee andere werken, maar een andere bieder, die hopelijk zal branden in de hel, ging in de allerlaatste seconden van de allerlaatste minuut over mijn bod heen.

Op het moment dat ik dit schrijf tikken de minuten weg onder het bod dat ik heb gedaan op verschillende middeleeuwse handschriften. Zo wil ik graag ‘Manuscript Bijbelblad met een prachtige handgeschilderde initiaalversiering, op perkament’ en ‘Manuscript; Origineel blad uit een handschrift, geschreven in Nederland – ca. 1450’ in bezit hebben. Ik ben met liefde een hoeder van de cultuur en het lijkt me prachtig om volgend jaar met die bladzijden te pronken tijdens mijn college. Ik vertelde, vissend naar complimenten, aan een bevriende antiquaar over mijn nobele streven. Volgens hem hielp ik mee aan barbarij. Handelaren snijden oude manuscripten kapot, omdat ze per bladzijde meer opleveren dan als compleet manuscript. Nu voel ik me als een vleeseter die zijn karbonade rechtvaardigt door te zeggen dat het varken toch al dood is. De werkelijkheid is: het varken ben ik zelf.

Coen Peppelenbos

(foto’s via Catawiki)

Deze column verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 18 november 2017.