Je echte familie

In 1976 begint Armistead Maupin in de San Francisco Chronicle met het feuilleton Tales of the City, waaruit negen romans zullen voortkomen. De belangrijkste hoofdpersonen zijn de homoseksuele Michael Tolliver, de wat truttige Mary Ann Singleton en Mrs Anna Madrigal, die op het adres 28 Barbary Lane kamers verhuurt. De romans zijn nog altijd fris, geestig en verrassend. Veel taboes worden op speelse wijze aan de orde gesteld. Aids, kanker, rare sektes, alles komt voorbij. Mrs Madrigal blijkt transgender te zijn en wordt door vrijwel alle romanfiguren vereerd. Zelfs in de verfilming van de eerste delen van Tales of the City (met Olympia Dukakis als Mrs. Madrigal) blijft de magie van de boeken overeind. In de romans zie je duidelijk hoe homoseksualiteit van een aberratie waarover men beter kan zwijgen in slechts korte tijd verandert in een lifestyle, waar iedereen rekening mee moet houden.

Door het succes van Tales of the City kon ook Armistead Maupin zelf openlijk voor zijn homoseksualiteit uitkomen. In de pas verschenen memoires Logical Family beschrijft hij op meeslepende wijze de jaren die hieraan vooraf gingen. Maupin (geboren in 1944) groeide op in een uiterst conservatief gezin. Om zijn ouders niet voor het hoofd te stoten volgde hij zoveel mogelijk de route die zij voor hem uitstippelden. Angstvallig hield hij zijn seksuele verlangens geheim. Na een niet afgemaakte studie rechten en wat losse baantjes (onder andere werkte hij voor de notoir rechtse Jesse Helms) meldt hij zich aan voor dienst in Vietnam. De periode die hij in het leger doorbrengt en de tijd in Vietnam behoren tot de meest verrassende én boeiende passages in het boek omdat het een heel andere kant van Maupin laat zien. Ondanks de oorlog geniet hij van het land en de kameraadschap in het leger.

I missed Vietnam, as strange as that sounds. I missed that rough-hewn fellowship of men and the allure of those dusty villages. Most of all, I missed the sense op purpose, however delusional, that I had found there.

Terug in Amerika heeft hij in eerste instantie moeite om werk te vinden. Een bizar intermezzo – hilarisch beschreven – vormt zijn ontmoeting met president Nixon in het kader van Maupins activiteiten als vertegenwoordiger van veteranen, die achter het Vietnambeleid van de president staan. Maar dat is dan meteen ook wel het einde van al zijn pogingen het zijn ouders naar de zin te maken. Hij vertrekt naar San Francisco, waar hij dan eindelijk zichzelf kan zijn. Dat hij zelfs nooit een vriendinnetje heeft gehad, heeft zijn ouders ondertussen natuurlijk wel aan het denken gezet, maar alle familieleden ontwijken voortdurend het onderwerp. Als ze Tales of the City te lezen krijgen (dat aan hen is opgedragen) bevestigt dit de bange vermoedens van de ouders, maar zelfs dan zwijgen beide partijen. Tot Maupin hen een openhartige brief schrijft. Hun contact wordt nooit verbroken, zijn seksualiteit blijft echter zoveel mogelijk onbesproken. Maupin schijft welwillend over zijn ouders, hij neemt hen duidelijk niets kwalijk, maar wel maakt hij zich meer en meer van hen los en zoekt steun bij wat hij zijn ‘logical family’ noemt: zijn homoseksuele vrienden.

Ook in San Francisco lukt het hem in eerste instantie maar moeilijk werk te vinden, tot hij met zijn feuilleton begint. Dat hij in Tales of the city homoseksuele figuren introduceert wordt niet door elke redacteur van de krant gewaardeerd. Een van hen houdt zelfs een schema bij waar hij zorgvuldig aantekent of hetero’s en homo’s wel evenredig over de hoofdstukken verdeeld zijn. Dat Mrs Madrigal vroeger een man was wordt ook op advies van de redactie lange tijd geheimgehouden omdat het zo’n beladen onderwerp zou zijn. Maupin beschrijft zijn meegaandheid in dit soort zaken met een zekere verontschuldiging, hij is duidelijk iemand die het iedereen zoveel mogelijk naar de zin wilde maken. Gaandeweg wordt hij echter fermer, zoals in het geval van Rock Hudson. Hij houdt zich als een van de weinigen niet aan de code dat er over de homoseksualiteit van deze ster niet openlijk gesproken wordt, ook al is vrijwel iedereen daarvan op de hoogte. Het laatste deel van zijn memoires wordt overschaduwd door aids en door de acties van Anita Bryant, die in deze epidemie de straf van God zag. De een na de andere vriend van Maupin sterft aan de ziekte en daarmee neemt zijn activisme toe.

Maupin schrijft in deze memoires helaas niet over de tweede helft van zijn leven, waarin hij uitgroeit tot een van de meest gerespecteerde homoseksuele auteurs van Amerika. Hij schrijft bijna altijd met compassie, hij koestert geen wrok. De beschrijving van de laatste ontmoeting met zijn vader, die hij met zijn vriend Chris bezoekt, is hiervan een goed voorbeeld.

I hugged the old man goodbye – or as much of a hug as he would ever allow – and headed for the door. I thought that was the end of it until Pap pulled Chris aside and said something he thought I couldn’t hear: “You take care of that boy, you hear?” It was just an instruction, delivered almost brusquely, but in that moment of our last goodbye , it felt like a benediction.

Doeke Sijens

Armistead Maupin – Logical Family. A memoir. Doubleday, New York. 304 blz. € 17,99.