Razendknap prentenboek

Het zou het belangrijkste streven moeten zijn van elke schrijver. Met zo min mogelijk woorden zo veel mogelijk zeggen. Ook, misschien wel juist, in deze tijden van het digitale plakken en knippen. Het summum dienaangaande is het prentenboek Konijnentango van, naar alle waarschijnlijkheid het gelegenheidstrio, Daan Remmerts de Vries en Ingrid & Dieter Schubert.

Remmerts de Vries is kinderboekenschrijver en illustrator. Daarnaast publiceerde hij deels onder pseudoniem een drietal literaire werken. Ingrid (1953) en Dieter Schubert (1947), beiden geboren in Duitsland, maar ooit naar Nederland verhuisd nadat ze een beurs kregen voor de Rietveld Academie in Amsterdam, maken al dertig jaar prentenboeken. Hun eerste werk is eigenlijk ontstaan als een grap. Een zoontje van kennissen was bang dat er een leeuw onder zijn bed school. Ze bedachten een krokodil, die gemakkelijker onder een bed past.

Konijnentango is woordloos, maar vertelt door de ingenieuze constructie veel meer dan men in eerste instantie ziet. Het is feitelijk gebaseerd op een van de literaire basisprincipes. Twee ogenschijnlijk identieke verhalen, die tegen elkaar aan schuren, die meerdere waarheden tonen, die tezamen bij de lezer, bij de kijker in dit geval, een geheel nieuw verhaal vormen. Het prentenboek is namelijk van twee zijden te lezen, eigenlijk als een soortement perpetuum mobile. Wanneer de tango van de twee verliefde konijnen is bekeken, draai je het boek om en zie je het verhaal in spiegelbeeld. Net even anders, net verschoven.

Heel handig is daarbij gebruik gemaakt van een rivier. Over het midden van de pagina loopt een scheidslijn, waardoor je de vrolijke dans van de twee konijnen weerspiegelt ziet in het water. Maar het razendknappe van deze ‘constructie’ is dat de weerspiegeling over en weer werkt. Beide verhalen spelen zich dus zowel op het land als in het water af. Het versterkt het feeërieke karakter van dit prentenboek. De schijn bedriegt op een subtiele wijze. Bij de eerste oogopslag lijkt de weerspiegeling identiek, maar er zijn grote verschillen. Al is het maar dat het mannetje en het vrouwtje van plaats wisselen.

Konijnentango is een tekentechnische krachttoer, een voorbeeldige uitgave, een literair werk pur sang, ook te genieten voor de volwassene. Je kunt er met je kind in stilte naar kijken. Ook niet verkeerd voor een keer. Maar bedenk daarnaast wat voor een extra mogelijkheden het biedt. Je kunt er je eigen (voorlees)woorden bij bedenken en niemand kan zeggen dat ze niet passen.

Guus Bauer

Daan Remmerts de Vries – Konijnentango. Hoogland & Van Klaveren. 40 blz. € 14,50.