Recensie: Sylvia van Ommen – Een succesvol leven, we slepen ons er wel doorheen
Je moet toch alles uit het leven halen
Het is fijn wanneer de titel de lading dekt, wanneer je de kanteling, de puntigheid al proeft in de eerste aanzet. Zoals bij Een succesvol leven, we slepen ons er wel doorheen van illustrator en schrijfster Sylvia van Ommen. Van Ommen heeft samen met animator Maurice van der Bij VOF Fruitcocktail gevormd, een los-vast verband de creativiteit en de humor ten dienste, ‘voor frisse en fruitige visuals’. Ze houden zich samen dan wel ieder voor zich bezig met animaties, illustraties, interactieve vormgeving en lezingen en workshops. Zo namen ze in 2012 deel aan Illustratour, een internationale workshop van kinder- en jeugdillustratoren in het Spaanse Valladolid.
Het prentenboekdebuut van Van Ommen, Drop uit 2002, was een internationaal succes. Fris en fruitig inderdaad. Lastig in een markt die overspoeld is en waar alles al zo’n beetje is uitgeprobeerd. Ze maakt een dagelijkse strip waarin de kat Os en het konijn Jo fungeren. Hun belevenissen werden eerder gebundeld in Drop en in Mindfulness en andere moderne ongemakken. Ook al weer zo’n kietelende titel. De twee zijn helemaal van deze tijd. Ze hebben een eigen Facebookpagina, een Blogspot, een Twitteraccount en een Vimeokanaal.
Van Ommen speelt optimaal op het effect. Ze is recht door zee met haar lijntekeningen die ondersteund worden met een enkele veelbetekenende regel. Een statement, dat toevoegt, of juist uitlokt. Het is het met zo min mogelijk woorden en beeld zo veel mogelijk zeggen. Het zijn de emoties achter de minimalistische, maar zeer sterke verhaaltjes die je zonder meer doen afdwalen, je even rechtop laten zitten. Hoe herkenbaar zijn de situaties uit het dagelijkse leven. Een pas op de plaats, een spiegelgevecht met licht verschoven humor. ‘Je moet toch alles uit het leven halen,’ zegt Os, terwijl hij, of zij, de figuren zijn genderneutraal, met een mes het laatste restje broodbeleg uit een potje probeert te halen.
Van Ommen stelt vooral de onhebbelijkheden van onze moderne, digitale wereld aan de kaak, maar zijn die niet ergens van alle tijden. Het stiekem meer dan een item wegpakken in een winkel, wanneer er duidelijk staat dat de limiet één stuks is. Het boerenbedrog van ‘ik denk dat we al ruim over de helft zijn’ wanneer de illustratie aangeeft dat een berg nog niet voor een derde is bedwongen. In de plenzende regen staan en op je app wijzen die aangeeft dat het op dat moment helemaal niet regent. Lekker eigenwijs.
Het ‘succesvolle’ leven dat in zesenzeventig miniaturen wordt geschetst is nergens moraliserend, zelfs niet maar een momentje betuttelend. Afgelopen week nog imiteerden twee yuppies onwetend een scène waarbij Os en Jo middenin de natuur staan, maar het overweldigende niet zien, alleen klagen over het nul bereik.
Van Ossen schetst de bedrieglijke eenvoud van het leven zelf. Het ongewone dat in het dagelijkse altijd wel te vinden is, voor de goede verstaander. Een sterk prentenboek voor volwassenen dat natuurlijk eindigt met een o zo herkenbaar helder moment midden in de nacht. L’esprit d’escalier. ‘Ja! Dát had ik moeten zeggen!’ Lees Een succesvol leven we slepen ons er wel doorheen en kom met een glimlach even tot rust en denk net als Os, met een blik op de telefoon en de laptop: ‘Hé… is dit weer zo’n situatie waarvan ik later denk: Waar heb ik me druk om gemaakt?’ Of realiseer net als Jo: ‘Als ik nooit eens stilsta bij de dingen die ik doe, kom ik eigenlijk niet echt verder.’ Dit prentenboek is in één woord: raak!
Guus Bauer
Sylvia van Ommen – Een succesvol leven, we slepen ons er wel doorheen. Hoogland & Van Klaveren, Hoorn. 80 blz. € 9,95.