Alles gaat voorbij

Na jaren rugpijn door allerlei hernia’s besloot ik vier jaar geleden dat ik geen zin meer had om mijn leven erdoor te laten beheersen. Dat deed het namelijk toch wel, ik wilde me er alleen, hoe moeilijk ook, niet steeds mee bezighouden. Wat heb je daaraan? Het leven zou meer moeten zijn. Dit inzicht wilde ik graag laten vereeuwigen. De conclusie was simpel: de pijn zou toch wel blijven en ondanks dat wilde ik mijn leven zo leuk mogelijk leiden. Er waren zo veel momenten dat ik de pijn vervloekte als ik weer dingen niet kon, moest afzeggen en me koest moest houden. Daarom een reminder op mijn arm. Ik koos een tekst van George Harrison: ‘All things must pass’. Alles gaat voorbij. De pijn zou misschien niet voorbijgaan, maar hoe ik daarmee omging wel.

Ik las Wit van Han Kang en werd gegrepen door haar woorden, zinnen en stiltes. Het boek las als een lang gedicht, een gedicht dat wanhoop bevatte, verdriet, maar ook hoop. Ik herlas de regels en liet haar woorden aan me voorbijgaan als een landschap gezien vanuit de trein. Ze gingen snel, maar ze gaven zoveel rust. Ze schakelden mijn denken uit, maar aan de andere kant zetten ze me in beweging.

Er waren delen van de tekst die ik onderstreepte, herlas en overtypte. Waar ik vervolgens naar staarde en ik probeerde te vatten wat ik er toch mee moest.
Het verhaal van de overleden zus – waar het boek in de eerste plaats op leunt – lijkt in niets op mijn leven, maar toch kon ik haar zinnen moeiteloos in mijn eigen verhaal, het accepteren van verdriet en pijn en de teleurstellingen die daarbij komen kijken, passen. Haar heldere observaties over de wereld om haar heen tot in de kleinste details en kijk op het leven, die raakten me. Zo bizar en verdrietig als haar verhaal is, zo universeel en kwetsbaar zijn de zinnen en woorden die ze heeft gekozen. ‘Het enige wat de geest niet kan bestuderen zijn herinneringen aan de toekomst’.

Kang schrijft ook:

Op deze grens waar water en land elkaar ontmoeten, als we kijken naar de golfbeweging die zich eindeloos lijkt te herhalen (maar die eeuwigheid is in feite een illusie: de aarde zal eens verdwijnen, alles zal eens verdwijnen), is het zonneklaar dat onze levens slechts kortstondige ogenblikken zijn.

Het geeft rust om te weten dat alles uiteindelijk voorbij zal gaan. Ook de leuke dingen, ja. Maar als je nog leeft, komt daar meestal weer iets nieuws, iets beters misschien, voor in de plaats, ook als het om nare gebeurtenissen gaat. Die kunnen je sterker, bewuster en wijzer maken, zoals Nietzsche schreef: ‘Alles waar je niet dood aan gaat, maakt je sterker.’ Hoe moeilijk dit cliché ook toe te passen in de praktijk. Wit is misschien een donker boek, maar door de lucide observaties geeft het toch hoop.

Eva Barends
Zie ook het blog van Eva Barends

Han Kang – Wit. Vertaald uit het Koreaans door Marijke Versluys en Deborah Smith. Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam. 148 blz. € 19,99.

(Afbeelding: Wikimedia commons)