Recensie: Gary Indiana – De laatste roes
De leugen regeert
Als je iemand vermoordt, dan kun je maar beter een beroemdheid nemen. Daarmee wordt je naam automatisch verbonden met de vermoorde en krijg je zelf een zekere mate van beroemdheid. Andrew Cunanan vermoordde de extravagante modekoning Gianni Versace. Op de hielen gezeten door de politie pleegde hij niet lang daarna zelfmoord. Gary Indiana reconstrueerde het leven van de briljante mislukkeling die moordenaar werd.
Andrew Cunanan komt uit een niet al te rijk gezin. Zijn vader vlucht op een gegeven moment wegens duistere praktijken naar zijn geboortegrond op de Filippijnen; zijn moeder stort zich vol overgave in het geloof. Andrew kent hele gedeelten van de encyclopedie uit zijn hoofd en wordt gezien als het wonderkind. Maar op school wordt liegen zijn tweede natuur. Tegenover vrienden schildert hij een gelukkig familieleven. Die leugenachtigheid blijft de rest van zijn leven aan hem kleven. Opscheppen, met geld smijten, strooien met kennis en een hevige belangstelling voor brute seks.
De laatste roes is een rare mengeling van fictie en feiten. Aan de ene kant probeert de auteur authentiek te zijn door politierapporten op te nemen; aan de andere kant komt de lezer precies te weten wat Cunanan dacht, voelde en meemaakte. Veel mensen die Indiana gesproken heeft en die nu schijnheilig zeggen dat ze Cunanan altijd verdacht vonden, lieten zich toen buitengewoon extravagant fêteren in peperdure restaurants. Charmant, innemend en erudiet, maar erg veel hoger op de maatschappelijke ladder komt Cunanan niet.
Om aan zijn geld te komen, stopt Cunanan met studeren en laat hij zich onderhouden door een oudere man. Daarnaast verdient hij er wat bij met de verkoop van pillen. Echte vrienden heeft hij niet en zelfs zijn minnaars worden banger omdat zijn oneerlijke gedrag steeds obsessiever wordt. De wereld waarin Cunanan leeft, bestaat vooral uit de glans die van rijkere en bekende mensen op hem afstraalt. Als hijzelf uit de gratie raakt bij zijn suikeroompjes, de minnaars liever een veiliger vriend nemen en het geld in sneltreinvaart opraakt, dan slaan de stoppen door.
Indiana toont meer dan één verwoest leven. Je kunt Cunanan ook zien als symbool voor de huidige westerse gayscene. Een maatschappij waarin homo’s alleen nog maar aandacht hebben voor uiterlijke schijn, de jeugd en de schoonheid, moet uiteindelijk wel desastreus eindigen. Maar Indiana ontmaskert ook anderen: al die modellen die opeens krokodillentranen huilen bij de dood van de ontwerper, de zovele vrienden en kennissen van Cunanan die hun verhaal alleen maar willen vertellen voor een hoop geld en de journalistiek die elk verhaal, waar of onwaar, oppakt en opblaast tot een hysterische headline. Het wordt duidelijk dat niet alleen de dader in een schijnwereld leefde. En dat is wel tragisch.
Coen Peppelenbos
Gary Indiana – De laatste roes. Vertaald door Maarten Polman. Contact, Amsterdam, 286 blz.
Deze recensie verscheen eerder op 3 maart in de Leeuwarder Courant.