Strips: Pénélope Bagieu – Wereldwijven
Iedereen is van de wereld
Het is gemakkelijk te denken dat de verhalenbundel Wereldwijven van de Franse tekenares Pénélope Bagieu voortkomt uit het huidige activistische tijdsgewricht; dat van #MeToo, vrouwenquota en girlpower. Maar eigenlijk is het album met de ondertitel ‘vrouwen die de wereld naar hun hand zetten’ vooral een vrolijke optocht van stoere wijven die zich van niets of niemand iets aantrekken.
Het stripalbum is geen pamflet dat bewijzen wil leveren. Natuurlijk nemen de geportretteerde vrouwen de nodige obstakels en zijn er genoeg vooroordelen te overwinnen, maar nergens wordt het politiek. De lezer wordt geen spiegel voorgehouden. De vertellingen hebben iets lichts, de vrouwen zijn cool en geëmancipeerd. Ze hebben lef en lak aan conventies, dat vooral, en die vanzelfsprekende toon pakt goed uit.
In vijftien episodes vertelt Bagieu de markante geschiedenissen van vrouwen als Joséphine Baker, Annette Kellerman, Tove Jansson, Josephina van Gorkum, Wu Zetian en Nzinga. Anders gezegd: biografieën over een zeemeermin, een gynaecologe, koningin, keizerin tot en met sociaal werkster, de vrouw met de baard en de bedenkster van Moomin. Het mooie van de verhalen is de vertelstem van Bagieu: die is jolig, vrolijk en speels, met een vloeiende afwisseling van verhaal en dialoog. De pagina’s hebben daarmee iets weg van Pieter Geelens Anton Dingeman uit Trouw.
Het tekenwerk is rustig, met weinig achtergronden en details. We zien vooral koppen en figuren. De tekst dwarrelt over de pagina’s wat het geheel een frivole en open uitstraling geeft. Dit wordt extra krachtig door de zwierige handlettering van Frits Jonker, die in meerdere lettertypes de lagen van het verhaal perfect aanvoelt. Als er nog iets bewezen moet worden in de strijd tussen handlettering en computerfontjes, dan is Wereldwijven een mooi voorbeeld van de overwinning van het echte handwerk.
Wereldwijven is een groot succes in Frankrijk. Van de twee verschenen delen zijn inmiddels 250 duizend exemplaren verkocht. Op het tweede deel, toepasselijk Wereldwijven 2 geheten, is het nog even wachten: dat verschijnt pas volgend jaar in het Nederlands.
Stefan Nieuwenhuis
Pénélope Bagieu – Wereldwijven. Vertaald door Martine Woudt. Scratchbooks. 144 blz. € 27,90.