It was fifty years ago today

Je zou ze van marketingtrucjes verdenken, die striptekenaars die precies op het goede moment met een album komen dat naadloos aansluit op de actualiteit. We zagen het bij de stortvloed van albums rond het feestjaar van Jheronimus Bosch in 2016. Handig, want het lift gemakkelijk mee op de reuring die er toch al is.

Deze maand is het vijftig jaar geleden dat in Parijs allerlei linkse studentengroepen in opstand kwamen tegen het conservatieve klimaat, De Gaulle en -vooruit- het kapitalisme in het algemeen. Reden voor het onafscheidelijke stripduo Warnauts en Raives om met een album te komen over de Parijse opstanden van 1968.

In Parijs, mei 1968 volgen we een groep van vijf twintigers die zich in het rumoer begeven. Onder hen een Amerikaan die met een werkbeurs voor de fotoacademie naar Parijs is gekomen. Tijdens de rellen maakt hij foto’s en wordt opgepakt, vanwege eigenhandig gefabriceerde bewijslast. Hij was erbij. Dat is de lijn van het verhaal: deze Jay wordt ondervraagd en zo lezen we een chronologische getuigenverklaring.

Deze verklaringen gaan maar voor een deel over de revolte. Er is naast halfslachtig actievoeren namelijk nog genoeg andere intrige binnen de groep: verliefdheid, achterdocht en spanningen in de familiekring. Het zorgt ervoor dat het verhaal hinkt op twee gedachten; het zwaartepunt ligt op het persoonlijke vlak. De entourage van het Parijse 1968 is niet wezenlijk van belang voor het verhaal. Het had ook het Noord-Ierse Derry van 1972 kunnen zijn, bijvoorbeeld. Of zelfs een niet politiek gemotiveerde tijd en locatie.

Ongelukkig is het bovendien dat de iconische beelden van de opstandige studenten, zoals we die uit de verhalen kennen, alleen zijn terug te zien in een aantal nagetekende foto’s die duidelijk afwijken van de rest van de strip. Daarbij wordt er door de personages en hun vriendenkring met enig misprijzen over de opstandelingen gesproken: ze zijn een afkooksel van zichzelf, er zitten niet werkelijk revolutionaire genieën tussen. Liever verspillen de vijf hun tijd en energie aan drugsgebruik, seks en hangen ze hooguit het vrije ideaal van het alles aan. Het maakt niet duidelijk waarom Warnauts en Raives zo nodig voor mei ’68 kozen.

Nog een vreemde keuze is dat de gebeurtenissen, die destijds overduidelijk een politieke lading hadden, volledig ondersneeuwen in het verhaal dat meer over persoonlijke levensvragen gaat: de jongeren staan aan het begin van hun maatschappelijke leven en weten het allemaal nog niet precies. Ook hier raken beide werelden, die van het verhaal en die van de opstand van de 68’ers, elkaar niet.

Pellen we het tijdsbeeld van het verhaal dan blijft er een summiere bildungsstrip over. Volgend jaar is het vijftig jaar geleden dat Woodstock plaatsvond. Misschien is dat een mooie gelegenheid om dit idee nog eens over te doen: hoe gek het ook mag klinken, dit verhaal was met meer politiek beslist interessanter geweest. Met de generatie ’68 heeft het niet veel van doen.

Stefan Nieuwenhuis

Warnauts & Raives – Parijs, mei 1968. Le Lombard. 80 blz. hardcover. € 19,95.