Nieuws: Bea Vianen (1935 – 2019) overleden
De Surinaamse schrijfster Bea Vianen is gisteren op 83-jarige leeftijd overleden. Vianen woonde en publiceerde zowel in Suriname als Nederland. Michiel van Kempen schrijft over haar:
Zij beschrijft Suriname lyrisch, maar is uiterst kritisch over de sfeer van benauwenis. In Sarnami, hai (Suriname, ik ben, 1969) revolteert het meisje Sita tegen de hindostaanse tradities. In Strafhok (1971) en Geen onderdelen (1979) doen verschillende personen verwoed pogingen om uit de knellende banden van kolonialisme, etnische verdeeldheid, geloofstegenstellingen en vooroordelen te breken.
In een in 1980 uitgekomen interviewbundel van Willem. M. Roggeman spreekt Vianen over de strijd die ze op papier voert:
– Je hebt op een enquête eens geantwoord dat je schrijft om maatschappelijke invloed uit te oefenen. Hoe kun je dat in de praktijk?
– Nou, door de dingen die je aanvecht, door dingen die niet deugen aan de orde te stellen. Ik zei trouwens proberen invloed uit te oefenen. Een schrijver, en zeker een progressief schrijver, heeft tot taak een maatschappelijke invloed uit te oefenen door middel van zijn werk.– Eigenlijk schrijf je voor twee verschillende soorten lezers, een publiek in Suriname en een publiek in Nederland.
– Dat wordt dus van mij gevraagd, omdat de meeste lezers Nederlanders zijn en omdat hier de markt is, maar ik heb er zo stilletjes aan wel een beetje genoeg van om daar steeds rekening mee te houden, dat ik me steeds moet richten naar het Nederlandse publiek. Het is natuurlijk wel goed dat je dat doet, maar het vergt zo veel van je energie om je op die manier te splitsen. Ik vind dat nu de Nederlanders mij maar ook moeten begrijpen.
Het is, zo vlak na de dood van Michaël Slory, opnieuw een reden voor Franc Knipscheer van uitgeverij In de Knipscheer om een rouwbericht te schrijven, al was het contact tussen uitgever en schrijfster danig bekoeld:
Ik verscheepte haar gasfornuis, koelkast en andere huisraad naar Paramaribo en bracht haar letterlijk tot aan de deur van het vliegtuig. Ze was met mij te ver gegaan, over de grens. Dat voelde toen al als een noodzakelijk definitief afscheid en dat bleek het ook te zijn. Ik reageerde allergisch op haar, kon de telefoon niet opnemen als ze belde. Ik ben er niet fier op.
Er is op dit moment geen enkel boek van Bea Vianen meer in druk.