Vanmiddag werd de shortlist van de Libris Literatuur Prijs bekend gemaakt. Marieke Lucas Rijneveld haalde met De avond is ongemak wel de longlist, maar niet de shortlist. Opvallend, zou je kunnen zeggen, want de roman De avond is ongemak kreeg een goede pers (ook op Tzum.info).

Afgelopen zaterdag voorspelde Gerbrand Bakker in zijn Trouw-column al dat Rijneveld de shortlist niet zou halen. Hij schreef:

Je zou verwachten dat een boek dat zó goed ontvangen is en zo veel aandacht gekregen heeft wel een literaire prijs zou kunnen winnen, of minstens een hele trits nominaties. (…) Het boek stond niet eens op de longlist van de Bookspot Literatuurprijs, voorheen de ECI Literatuurprijs, voorheen de AKO Literatuurprijs. Het boek heeft geen enkele debutantenprijs gewonnen. (Je zult het zien: net nu ik dit schrijf komt het nieuws door dat de roman op de longlist van de ANV Debutantenprijs staat.)

Hij gaat verder:

In elk geval staat De avond is ongemak wél op de longlist van de Libris Literatuurprijs. Er zijn dus nog kansen voor Rijneveld om eventueel een literaire prijs binnen te slepen. De shortlist van de Libris wordt aanstaande maandag bekendgemaakt. Er is dus nog een kans, maar ik vrees dat het de shortlist niet haalt. Ik voorspel niets, ik schrijf ‘vrees’.

Bakker geeft allereerst een persoonlijke reden:

Zo vind ik het boek – ja, nu komt het er uit – niet goed. Die stortvloed aan beelden en metaforen slaat alles dood, het kan me werkelijk geen zier schelen wat er met de personages gebeurt. ‘Ja, ja,’ is alles wat ik kan denken als ik het lees, ‘kom maar op, kan het nóg akeliger?’ Het kan inderdaad nóg akeliger. En dan ook nog eens dat gereformeerde, alwéér dat gereformeerde.

Maar er is volgens hem nog iets anders aan de hand:

Het boek roept dus tegenstrijdige gevoelens en oordelen op. En dat is waarschijnlijk wat er gebeurt in een jury, welke jury dan ook. Er zullen er misschien twee zijn die er dezelfde mening als ik op na houden. Dat is genoeg. Eén dwarsligger kan al genoeg zijn. Dan krijg je een strijd. En ik weet uit eigen ondervinding hoe fel en vinnig die strijd kan zijn. De dwarsliggers houden hun poot stijf en als de voorstanders ook hun poot stijf houden, gaat een derde er met het been vandoor. Soms overleeft een boek een eerste strijd, komt het in elk geval nog op een shortlist terecht. De controverse rond dit boek lijkt te groot.

Lees de hele column na op het blog van Gerbrand Bakker.