Is een tweedehands boek wel iets waard?

De boeken op de dertig planken met Nederlandse literatuur staan er weer strak bij, al zeg ik het zelf. De vloer is weer begaanbaar. Boeken die op staande boeken lagen omdat ze er niet meer tussen pasten, staan nu afgestoft en wel op de juiste plek in de rij, voor zover ze althans niet zijn geselecteerd om weg te doen.

Wat weg kan, vult drie boodschappenkratten van de grote mensenvriend uit Zaandam. Wat doe je met boeken die je om wat voor reden ook niet meer wilt hebben, of misschien is het beter om te zeggen: die je niet meer hoeft te hebben?

Eerst een anekdote van vroeger. In een vorig huis had ik door lekkage waterschade aan boeken. Er kwam iemand van de verzekering de schade inspecteren. De beide plafonds van de kamers-en-suite mochten op kosten van de verzekeraar worden hersteld en gewit (hoewel maar één van beide plafonds schade vertoonde), maar die boeken? ‘Ach, meneer, ze zijn toch nog leesbaar?’ zei de man, die geen oog had voor kromgetrokken boekbanden en flagrante vlekken op omslagen en in het binnenwerk. Ik vermoed dat ik al die lelijk geworden boeken heb weggegooid en van het geld voor het plafond nieuwe exemplaren heb gekocht. Maar zeker weten doe ik dat niet meer, want dit speelde zich heel lang geleden af, nog in de vorige eeuw.

Voor verzamelaars is verzekeren een nachtmerrie, want wat verzeker je en voor hoeveel? Als je een verzameling van wat dan ook wilt verzekeren, ben je een kapitaal kwijt en als je schade hebt, blijk je altijd onderverzekerd, valt de schade veroorzakende gebeurtenis nét binnen de uitzonderingen en zijn je boeken, hoewel lelijk beschadigd, nog te lezen. Van al het geld dat je aan verzekeringspremies hebt uitgegeven, had je ook boeken kunnen kopen. 

Ik wil maar zeggen dat tweedehandsboeken over het algemeen niets waard zijn. Je kunt kratten vol naar antiquariaten zeulen, de kans is groot dat je die kratten ook weer terug naar huis moet zeulen – misschien dat de antiquaar van dienst er een paar krenten uitgepikt heeft.

Dus wat doe je met die boeken? Je kunt ze verkopen op boekwinkeltjes.nl, maar dan ben je zelf een boekwinkeltje geworden. Je raakt niet van de stapels niet meer gewenste boeken af, maar verkoopt er misschien af en toe een, dat je moet inpakken, adresseren, frankeren en naar een postagentschap brengen of wat daar tegenwoordig voor doorgaat.

Ik dacht dat Catawiki misschien een beter kanaal was om mijn boeken met meerdere tegelijk kwijt te raken. De eerste poging die ik deed, na een account te hebben aangemaakt, slaagde. Ik had eenentwintig boeken van Boudewijn Büch die weg mochten. Ik ben nooit een groot bewonderaar van Büch geweest, zoals ik hier en daar wel eens heb laten weten, ook toen hij nog leefde. Ik weet dat er ook liefhebbers van hem zijn, misschien mensen die zijn werk compleet wilden hebben.

Dus ik maakte een kavel aan, fotografeerde de boeken, schreef de titels op en de jaren van verschijnen, en bood de eenentwintig titels (waaronder een eerste versie van Een kleine blonde dood uit 1982, enkele gelegenheidsuitgaven) aan bij de deskundigen van Catawiki. Het kavel werd aanvaard en zie, na een week was er het winnende bod van € 190, waarvan Catawiki vijftien procent in eigen zak stak, maar vooruit, met die eenentwintig boeken hoefde ik in elk geval niet meer langs de deuren en ik hield er nog € 169,71 aan over ook, iets meer dan acht euro per boek.

Dat smaakte naar meer. Ik maakte weer een kavel aan, nu met twaalf boeken van Heere Heeresma. Maar die hoefde Catawiki niet. ‘Na zorgvuldige overweging verwachten we niet dat dit kavel de minimumprijs [van € 75] zal bereiken. We kunnen het daarom helaas niet in onze veilingen opnemen,’ meldde de expert van Catawiki bij wijze van feedback. Hetzelfde antwoord kreeg ik na het aanbieden van het Verzameld Werk van Marnix Gijsen, zes delen met elk zo’n duizend bladzijden.

Aangezien er nogal wat komt kijken bij het invoeren van te veilen boeken, en afgaand op mijn ervaringen kwam het mij voor dat er andere manieren moesten bestaan. Zo kwam ik googelend op Boekenbalie.nl, dat een app aanbiedt waarmee je de streepjescode van boeken kunt scannen. Je krijgt dan per ommegaande bericht wat ze bij Boekenbalie voor het boek willen betalen – maar in naar schatting negen van de tien gevallen komt de mededeling dat ze er ‘op dit moment geen belangstelling voor hebben’. Als wel, dan kan het zomaar gebeuren dat je een bod krijgt van tien cent.

Tien cent!

Tien cent bieden ze voor Wil je alsjeblieft stil zijn, alsjeblieft van Raymond Carver en voor De maand erna van Joost Niemöller. Maar er rolden ook grotere bedragen uit de bus. Gimmick! van Joost Zwagerman bracht dertig cent op, Zeepijn van Charlotte Mutsaers zestig cent, De bijbel volgens Nicolaas Matsier negentig cent, Troje van Rob van Essen € 3,20, Inkijkexemplaar van Kees Thorn € 4,40 en Ik doe wat ik doe van Lennaert Nijgh zelfs € 9,90.

Vierentwintig boeken leverden bij Boekenbalie precies € 50 op. Ik verpakte de eerste zending in een lege wijndoos, plakte er de adressticker op die ik per post had gekregen (Boekenbalie betaalt de verzendkosten) en bracht hem naar de dichtstbijzijnde balie van Postnl. Een tweede zending van acht boeken leverde € 29,40 op, gemiddeld € 3,675, een enorm verschil ten opzichte van het eerste pakket.

Met de vijftien boeken die ik hier op het plein in het buurtboekenkastje heb gezet (dat van Mart Smeets was de volgende dag weg, zag ik toen ik niet kon nalaten om er even een blik in te werpen), ben ik zo al zestig boeken kwijtgeraakt. Nu die drie kratten nog.

Over Boekenbalie schreef ik dit verhaal in NRC (€). Op de foto boven het stapeltje boeken dat € 20,60 opbracht.