Strips: Achdé & Jul – Lucky Luke, Een cowboy tussen het katoen
Een historische correctie
Het was het best bewaarde geheim van de Far West… En tot vandaag had niemand er echt over nagedacht. Maar 25% van de cowboys waren zwarten (en een groot deel van hun collega’s hadden Latijns-Amerikaanse roots)!
Achterin deel 9 van De nieuwe avonturen van Lucky Luke wordt de zwarte marshal Bass Reeves geportretteerd die in Een cowboy tussen het katoen een opvallende rol speelt. De serie Lucky Luke is opeens politiek correct geworden. Het roken had hij al lang geleden eraan gegeven (al wordt er in dit album nog steeds een grapje over gemaakt als de zwarte slaven erover denken in plaats van katoen tabak te gaan produceren), maar in dit album worden wel heel erg nadrukkelijk de rechten van de zwarte bevolking aan de orde gesteld. Lucky Luke staat natuurlijk aan de goede kant van de geschiedenis, want hij was al bevriend met Bass Reeves.
Als Lucky Luke via een erfenis een katoenplantage in de schoot geworpen krijgt met honderden zwarte arbeiders, dan wil hij, zeer tegen de wil van zijn witte (in het album wordt steeds ‘blanke’ gebruikt) buren de grond verdelen onder de slaven. Als hij op de buurtbarbecue nadrukkelijk stelt’: ‘persoonlijk maak ik geen onderscheid tussen kleuren’ dan is hij binnen de kortste keren de risee van het gezelschap.
Door zo’n nadrukkelijke politieke stellingname raakt de strip wel iets van zijn onschuld kwijt. De wreedheid tegen slaven – brandmerken, opknopingen – worden genoemd; de Ku Klux Klan komt zelfs langs om Lucky Luke en de zwarte lerares Angela (een verwijzing naar Angela Davis?) aan het kruis te nagelen. De scène die volgt met een verwarrend optreden van de Daltons, een toevallige tussenkomst van Bass Reeves en een plotseling opstekende orkaan vergt wel heel veel van de lezer. Het is altijd een teken aan de wand als een scenario gered moet worden door een deus ex machina. Jul (Julien Berjeaut) had daar wel iets beter zijn best mogen doen. De prachtige tekeningen van Achdé (Hervé Darmenton) zitten nog steeds gegoten in de mal van Morris al heeft hij af en toe wel absurdistische toevoegingen (zoals Jolly Jumper die een potje eten lijkt te koken).
Een cowboy tussen het katoen kent enkele grappige cameo’s, waardoor het verhaal minder zwaar wordt. Zo komen Tom Sawyer en Huckleberry Finn even langs. Tom Saywer zegt ‘We moeten dringend ‘ns onze avonturen aan iemand vertellen.’ Aan het eind van het verhaal duiken twee kinderen op, Oprah en Barack, die respectievelijk journaliste en de president van de Verenigde Staten willen worden. Een blik op een nog zeer verre toekomst. Dit album laat een noodzakelijke historische correctie zien, maar het is de vraag of die in het volgende album doorgetrokken wordt. Het kan niet zo zijn dat dit een eenmalig uitstapje is. Benieuwd hoe de tijdgeest een decennia oude strip gaat vernieuwen.
Coen Peppelenbos
Achdé & Jul – Lucky Luke, Een cowboy tussen het katoen. Lucky Comics. 48 blz. € 7,95.