Een veelkantig beeld

Stefan Hertmans debuteerde in 1981 en heeft in veertig jaar tijd meer dan veertig boeken in uiteenlopende genres gepubliceerd. Vele onderscheidingen zijn hem in die jaren ten deel gevallen, zoals de prestigieuze Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. Ter ere van de zeventigste verjaardag van de auteur verschijnt er een bloemlezing uit zijn poëzie, komt er een nieuwe uitgave van de verzamelde gedichten en hebben Lars Bernaerts en Carl De Strycker een handboek gepubliceerd. Het is een bijzonder rijk boek dat een inleiding biedt voor al wie vertrouwd wil raken met het werk van Hertmans en dat tegelijkertijd een naslagwerk vormt voor wie zijn werk wil bestuderen.

De dertig bijdragen staan op zichzelf om het grasduinen door de bundel te vergemakkelijken. Als je alle stukken achter elkaar leest ontstaat een omvattend beeld van de evolutie in het oeuvre van Hertmans. Belangrijke motieven en ontwikkelingen treden op de voorgrond, terwijl iedere auteur wel eigen accenten weet te leggen. Het Hertmans handboek bestaat uit twee afdelingen: in het eerste deel krijgen de romans, verhalen- en gedichtenbundels een bespreking. In deel twee worden belangrijke thema’s en aspecten uit het werk uitgediept, zoals de poëticale ontwikkeling in de essaybundels of de literatuuropvatting van Hertmans.

Het Hertmans handboek bedient behendig twee soorten publiek: kenners van het extensieve oeuvre met wetenschappelijke interesse, maar het is net zo toegankelijk voor leken die pas enkele werken gelezen hebben. Dat zit hem in de fijnbesnaarde taal van alle bijdragen en in de heldere vraagstellingen. Voor iemand die pas drie werken van Hertmans heeft gelezen (Naar Merelbeke, Oorlog en terpentijn, De opgang) biedt het Handboek een overdonderende hoeveelheid aan analyses, dwarsverbanden en vensters. Het veelkantige beeld dat uit deze bundel oprijst, wakkert het verlangen aan om meer te lezen van deze auteur van Europees formaat. Missie geslaagd dus.

Miriam Piters

Lars Bernaerts en Carl De Strycker (red.) – Hertmans handboek. Poëziecentrum, Gent. 240 blz. € 25,00.