Recensie: Gilles van der Loo – Dorp
Dingen met anderen delen
Het rustige bestaan van de wat nurkse weduwnaar Melchior wordt verstoord als er op een dag een meisje in zijn tuin staat. Adá heet ze en als later ook de moeder gevonden wordt, mishandeld en op de vlucht, dan wordt duidelijk dat Melchior zijn verzorgende kant moet laten zien.
Gilles van der Loo laat zijn roman Dorp in een plattelandsomgeving afspelen, waarbij de stad steeds verder oprukt. Oud-docent Melchior is beheerder van de kerk en het bijbehorende kerkhof geworden, restanten van een vroegere tijd, nu in gebruik als idyllische trouwlocatie. Melchior leeft voornamelijk in het verleden en denkt aan het kinderloze huwelijk met de steeds zieker geworden Ella. Een traumatische gebeurtenis uit zijn jeugd, waarbij een schoolgenoot doodgaat, blijft hem levenslang achtervolgen. Tegen niemand, zelfs niet tegen zijn vrouw, heeft hij daarover ooit de waarheid verteld.
Een deel van het verhaal wordt verteld door een ijsvogel, die vanaf de vroegste jeugd Melchior gevolgd heeft. ‘Mijn soort staat symbool voor trouw,’ laat de ijsvogel aan de lezer weten. De ijsvogel had al een band met de jongen sinds zijn jongenstijd, en na het traumatische voorval bleef de ijsvogel alles in de gaten houden, maar hij werd niet meer gespot door Melchior. Pas met de komst van het meisje ontbolstert Melchior en lijkt hij weer glimpen van de ijsvogel te zien. De vogel krijgt hierdoor esoterische, zo niet religieuze trekken. Dorp werkt helemaal toe naar een ietwat kleffe apotheose waarin een biecht tot verlossing leidt van het trauma. ‘Het kan helpen om dingen met anderen te delen.’ En dan volgt er ook nog een heel kitscherig slot.
Het is jammer dat er zo veel rond gemaakt moet worden. Man komt in het reine met het verleden. Adá en haar moeder krijgen zicht op een beter leven. Dat is fijn voor ze, maar een roman die iets verder van de begaande paden durft af te gaan, zou wenselijker zijn.
Coen Peppelenbos
Gilles van der Loo – Dorp. Van Oorschot, Amsterdam. 168 blz. € 20,-.
Deze recensie verscheen eerder in een iets kortere versie in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 31 juli 2021.
Lees ook de recensie van Arjen van Meijgaard over dit boek.