Signalement: De literaire kalenders voor 2022
Het is wellicht wat vroeg, maar de kalenders voor volgend jaar liggen al in de winkel en verheugend nieuws: er zijn veel literaire scheurkalenders om uit te kiezen. Een korte impressie en een nadere bestudering van 4 oktober.
De meest opvallende scheurkalender is gewijd aan Arnon Grunberg die blij is dat hij ook dit genre kan toevoegen aan alles wat hij gedaan heeft, al blijft er altijd iets te wensen over (‘Haiku’s, sonnetten, grafteksten’). DNA ARNON van uitgeverij Sunny Home kent op de voorkant van de kalenderblaadjes steeds een gecentreerd citaat uit het oeuvre van Grunberg (gekozen door Jeroen Aarten) en soms staat daar de naam van een familielid bij die op de desbetreffende dag jarig is. Op de achterkant van het kalenderblaadje staat een foto door Martien Frijns. Veel ramen, weinig mensen.
4 oktober: [voorkant] ‘Mijn moeder was zo almachtig, zo sterk dat je vanzelf snel verdwijnt. Toen mijn vader in het ziekenhuis lag, vluchtte ik voor bepaalde confrontaties tussen mijn moeder en het verplegend personeel. Dan sloot ik mij op in het toilet.
Elsevier – Interview Hugo Camps 13 oktober 2001′
[achterkant] foto van een foto of realistische tekening in een lijstje van twee meisjes met en vogel op een touw boven hun hoofd.
De in uitvoering kleinste scheurkalender komt van het Poëziecentrum, MoMeNT en Hogeschool PXL en is vormgegeven door een roedel Liesjes, te weten Liesje Van Eyck, Liselot Smolders, Evelien Nagels en Lisa Schelkens. Op de voorkant zie je steeds een amateuristische tekening die gaandeweg de maand uitgebreid wordt. Je zit dus dertig dagen tegen steeds dezelfde tekening aan te kijken die steeds iets verandert. Op de achterkant van de blaadjes staan gedichten en uitspraken over tijd. Dat had beter omgedraaid kunnen worden.
4 oktober: [voorkant] Een tekening van wat vlakken.
[achterkant] ‘De toekomst is de dageraad van het verleden.
Texeira de Pascoaes’
Uitgeverij Pelckmans hebben de mensen van het blog This Is How We Read gevraagd een kalender samen te stellen. Barbara, Eveline, Katrien & Kurt (drie germanisten en een ingenieur) – met wat hulp van andere lezers – hebben op de voorkant van de kalenderblaadjes steeds een eerste zin uit een boek genomen en op de achterkant onthullen ze uit welk boek het citaat komt, met een korte beschrijving van het boek erbij. De scheurkalender heet dan ook De eerste zin en heeft als ondertitel Een boekentip voor elke dag.
4 oktober: [voorkant] ‘Waarom is er in het allereerste begin altijd licht? Dorrigo Evans’vroegste herinneringen waren aan zonlicht dat scheen in een kerk waar hij met zijn moeder en grootmoeder zat.’
[achterkant] Een aanprijzende tekst ter grootte van zo’n 180 woorden voor ‘de ontnuchterende leeservaring’ van De smalle weg naar het verre noorden van Richard Flanagan.
Niet specifiek literair, maar er hebben wel veel schrijvers meegewerkt aan de Gutmensch Scheurkalender van uitgeverij Jurgen Maas. De tweede editie alweer en aan deze uitgave werkten onder andere mee Rashid Novaire, Adriaan van Dis, Nelleke Noordervliet, Micha Wertheim, Asis Aynan, Sheila Sitalsing en Said El Haji. Op de voorkanten kan een tekst, tekening, foto of een combinatie van die drie staan. Gedichten, politieke teksten, spotprenten: het komt allemaal langs. Het is geen kalender die je aan Wierd Duk cadeau moet geven.
4 oktober: [voorkant] ‘Dierendag’ gevolgd door een tekening van drie dierige wezens (één stier, twee apen?). ‘Men gaat er vaak van uit dat ook christelijek partijen in de principe tegen het mishandelen van dieren zijn, tenzij natuurlijk om geledelijk gewin. Ik zie het somberder in. De bio-industrie die zij verdedigen is een direct gevolg van hun opvatting dat de mens de kroon van de schepping is, en alles daarin ons onderdaan. Om deze fundamentele reden zijn dierenrechten hun een doorn in het oog: zij beschouwen dit als onverenigbaar met hun lezing van Gods woord.’
[achterkant] de tekst van Martin Michael Driessen die op de voorkant begonnen is, loopt door op de achterkant en culmineert in een oproep om christelijke partijen electoraal af te straffen.