Recensie: Mathijs Deen – De Hollander
De Mount Everest van de Wadlopers
Dat auteur en radiomaker Mathijs Deen (1962) goed kon schrijven wist ik wel, hij is een geweldige stilist. Ik was onder de indruk van De Wadden, een geschiedenis en van zijn merkwaardige, vernuftige vertelling Het lichtschip, die terecht werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 2021. In bijna al zijn werk toont hij een voorliefde voor de ruige, altijd veranderende natuur van het Waddengebied. Maar dat hij ook een aantrekkelijke thriller kon schrijven, onderhoudend en vol kleurrijke en intrigerende figuren, was voor mij een verrassing. Zijn nieuwste boek De Hollander is een eerste ‘Waddenthriller’ in een reeks van drie, zoals de schrijver op zijn website aankondigt.
Een Nederlands marineschip vindt het lichaam van een wadloper op de drooggevallen zandbank De Hond in de Eems, een betwist gebied tussen Nederland en Duitsland. Omdat de vloed het stoffelijk overschot dreigt mee te sleuren besluit de bemanning het te bergen en naar Delfzijl te brengen. Het is al snel duidelijk dat de verdronken man een ervaren Duitse wadloper is, die met een collega de oversteek van Manslagt naar Borkum wilde maken. Het is een gevaarlijke oversteek die bekend staat als ‘de Mount Everest van de Wadlopers.’ Het is slechts zelden mogelijk deze waddentocht te maken, alle omstandigheden moeten meezitten.
De twee mannen behoren tot een beroemd driemanschap Duitse wadlopers, die op Borkum na alle eilanden van het Waddengebied gezamenlijk hebben belopen, van Denemarken tot Texel. Alleen de tocht naar Borkum ontbrak nog op hun lijstje. De derde man van het trio moest dit keer verstek laten gaan omdat hij in Engeland was, waar hij zijn zieke vrouw verzorgde.
De Duitse justitie eist het lichaam van de wadloper op, maar de Nederlandse brigadecommandant weigert dat. Terwijl er in de hoogste kringen van de politie in Duitsland en Nederland wordt gebakkeleid (niet het sterkste deel van het boek), stuurt de Bundespolizei See in Cuxhaven een rechercheur in cognito naar Delfzijl om informeel wat over de zaak te weten te komen. Uit sectie van het lichaam is namelijk gebleken dat de wadloper niet door verdrinking is omgekomen, hij is waarschijnlijk kort daarvoor met een hard voorwerp op zijn hoofd geraakt.
De Duitse rechercheur is Liewe Cupido, een jongeman die is opgegroeid op Texel. Hij is de zoon van een Duitse marinebioloog en een Texelse visser, die op zee is verdronken. Cupido, die ‘de Hollander’ wordt genoemd, is een man die graag alleen opereert. Hij is de hoofdpersoon van het boek, en vermoedelijk ook van de volgende thrillers. Een speurder naar Scandinavisch model: zwijgzaam, eigenzinnig, vechtend tegen zijn eigen demonen. Hij komt er door zorgvuldig speurwerk en slimme observatie achter dat alles net anders is dan het lijkt. Was het driemanschap wel zo hecht, waar was die ene afwezige wadloper nu werkelijk?
Mathijs Deen weet er een spannend en vermakelijk verhaal van te maken. Hij combineert vlotte dialogen met prachtige soms hallucinante beschrijvingen van de onherbergzaamheid van het Waddengebied, de laatste wildernis in Europa. Is het een goede thriller? Daarvoor bevat het verhaal voor de ware liefhebber misschien te weinig suspense en is het plot een beetje ver gezocht. Maar ik vond het een heerlijk boek om te lezen. Puur leesplezier voor op een terras in het zonnetje op een van de Waddeneilanden.
Aart Aarsbergen
Mathijs Deen – De Hollander, Een Waddenthriller. Alfabet Uitgevers, Amsterdam. 256 blz. € 19,99.