Een chaotische hervertelling

Het gevaar van Cliffrock Castle is het vierde boek van Josephine Rombouts over haar leven in een klein dorpje in de Schotse Hooglanden en haar werk als ‘housekeeper’ op een kasteel. In de eerste drie delen kom je als lezer te weten dat Josephine met haar man en twee zoons naar Schotland is gegaan. Ook het vierde deel legt aan de lezer uit hoe Josephine met haar gezin in het Schotse dorpje is beland. Haar zoons gaan er naar de dorpsschool en haar man werkt op het conservatorium als pianodocent en Josephine vindt een baan op een kasteel. Het is in de eerste drie delen interessant om te lezen over mensen die een kasteel bezitten, met alles erop en eraan zoals enorme hoeveelheden kostbaar zilver, servies en kunstverzamelingen waar gerenommeerde musea alleen maar van kunnen dromen. Ook maak je kennis met de bewoners van een afgelegen Schots dorpje die daar zien te overleven in vaak barre en eenzame omstandigheden. De dorpsbewoners leven nog in een feodale verhouding met de kasteelfamilie. Op het kasteel is zelfs een spook, zo goed beschreven, dat je als lezer niet aan zijn bestaan twijfelt. Allemaal interessant genoeg om door te lezen. Dit vierde deel is echter anders.

Dit deel bevat helemaal niets nieuws en dat is gek. Dezelfde gebeurtenissen, hoogtepunten en dieptepunten, maar dan op een heel andere manier verteld. Heb je de eerste drie delen gelezen, dan wil je dit vierde deel echt niet lezen. Alleen het vierde deel lezen is ook geen optie, want het verhaal is niet mooi meer. In dit vierde deel lees je over de depressieve gevoelens van het hoofdpersonage, Josephine.

Ogen gefocust op de rand van de weg, waar de rotsen zijn. De leegte daarachter. Handen koud om het stuur, maag een strakke knoop. Voeten die zich laten bedienen door gedachten: dieper indrukken, dan houdt het op. De kleine auto schiet recht op de afgrond af.

Josephine is depressief door een opeenstapeling van tegenslagen. Ze verdient te weinig en moet daar te hard voor werken. Ze maakt schoon op het kasteel en op de school in het dorp. Ander werk is er niet en ze ziet geen kans haar universitaire opleiding te gebruiken. Haar oudste zoon is ernstig ziek geweest en ze heeft overhoop gelegen met het Nederlandse onderwijssysteem. Ze vraagt zich vaak af wat ze doet in Schotland en wat ze haar kinderen aangedaan heeft door ze hierin mee te slepen. Dit alles kwam ook al aan de orde in de eerste drie delen, alleen het delen van haar depressieve gepieker is nieuw. Ook wordt ze in dit vierde deel verliefd op een andere man dan haar echtgenoot. Haar hart gaat sneller kloppen van een kasteelcollega, een knappe en vriendelijke man. Dit overkomt haar midden in haar depressie terwijl ze het niet wil. Uiteraard helpt dit niet om weer in balans te komen. Haar overpeinzingen en terugblikken naar haar jeugd zijn verweven met het al eerder vertelde verhaal uit de eerste drie delen. Dit maakt het echter niet boeiend genoeg omdat ook haar gevoelens voorspelbaar zijn en het allemaal vrij oppervlakkig beschreven blijft. De kasteelverhalen zijn in het vierde deel niet zo mooi uitgewerkt als in de eerste drie delen,  en dit maakt het moeilijk om verder te lezen.

Ook een teleurstelling is het rommelige verloop van de verhaallijn. Elk hoofdstuk begint met een verwijzing naar werk van Shakespeare, dat verder helemaal geen rol speelt binnen de roman, maar wel bijdraagt aan de chaotische sfeer. Samen met de jeugdherinneringen en beschrijvingen van depressieve gevoelens, is dit vierde deel een lastig te lezen herhaling van de eerste drie delen. Wat het betekent om vrouw te zijn, volgens de achterkant een belangrijk thema van dit boek, blijft erg onderbelicht. Ik had gehoopt op nog meer leuke verhalen over die Schotten en hun kastelen, maar helaas was dat niet het geval.

Lidewei Houtman

Josephine Rombouts – Het gevaar van Cliffrock Castle; Verborgen leven op een Schots kasteel. Querido, Amsterdam. 304 blz. € 20,99.