Recensie: Bregje Hofstede – December
‘Timing in eigen clit houden’
Soms moet je als recensent gewoon toegeven dat een boek niet voor jou geschreven is. Ik had gewaarschuwd kunnen zijn, want de boekhandelaar die mij December van Bregje Hofstede verkocht zei erbij dat het nogal scabreus was. Normaal is dat een aanbeveling voor mij, maar ik was toch wat minder enthousiast toen ik aankwam bij de passage waarin de hoofdpersoon, studente antropologie Helena de Roover, naar een Frans gehucht afreist om daar in een soort commune-achtige setting wat verdieping in haar seksuele gevoelens aan te brengen, maar juist op dat moment ongesteld blijkt te zijn, wat geen beletsel vormt voor een andere vrouw om de tampon uit haar te trekken.
Ze neemt het geribbelde katoen tussen haar vingers en ruikt er even aan voor ze het topje ervan in haar mond stopt en erop zuigt. Met gespitste lippen laat ze het bloed door haar mond gaan, haar blik op het plafond, voor ze knikt. ‘Mooi helder, met tonen van ijzer rn rood fruit. En ik proef dat je geil bent.’
De passage deed me denken aan de tijd toen ik als bestuurslid van het Anna Blaman Huis voor het clubblad alternatieve lesbische porno moest recenseren. Voor een homoseksuele man is commerciële lesbische porno al aanleiding genoeg om af en toe met nachtmerries overvallen te worden, maar alternatieve lesbische porno bekijken is een regelrechte traumatische ervaring. Mannen zijn niet zo heel erg nuttig bij de seksbeleving constateert Helena de Roover, die binnen December haar ‘velstudie’ Vingeroefening in orgastische gelijkheid presenteert. De ongelijkheid brengt haar ertoe om de trainingssessie in Frankrijk mee te maken.
Mijn eigen ervaring suggereert namelijk dat menige vrijpartij piekt op het moment waarop de man ligt na te hijgen en zijn buik daardoor prettig ritmisch tegen het schaambeen duwt; en als ik de cliteratuur erop nasla, stel ik vast dat de kut in zo’n setting slechts in 65 procent van de gevallen werkelijk aan haar trekken komt, tegenover 95 procent pieken voor de pik.
Wat volgt is in vrij expliciet taalgebruik een aanmoediging om de eigen verlangens en wensen van Helena onder woorden te brengen en uit te voeren in plaats van alleen maar een man te behagen. December kun je dan ook lezen als een pleidooi voor vrouwen om op te komen voor hun eigen seksuele fantasieën. ‘Timing in eigen clit houden,’ krijgt Helena al vroeg te horen en aan het eind van haar veldstudie heeft ze dat wel geleerd. Met ‘Ik wens u een zalig ketsfeest’ eindigt ze haar betoog.
December is het vierde deel in de maandreeks van Das Mag. Het boekje telt 104 bladzijden, maar – en dat is bij elk deel zo – slechts de eerste 70 bladzijden zijn voor de novelle zelf. Daarna volgen nog 8 overbodige bladzijden met kalenderdagen, gevolgd door 12 overbodige bladzijden met ruimte voor aantekeningen en de rest wordt gevuld met een voorproefje van de maand die volgt. Wat een ontiegelijke verspilling van papier.
Coen Peppelenbos
Bregje Hofstede – December. Das Mag, Amsterdam. 104 blz. € 19,99.