Recensie: Fernanda Melchor – Paradais
Woede, drank en obsessie in een nepparadijs
Paradais, de titel van de nieuwe roman van de Mexicaanse auteur Fernanda Melchor, is fonetisch Spaans voor het Engelse paradise. Weliswaar heeft het Spaans paraíso voor paradijs, maar dit Paradais is de naam van een omheind en bewaakt bungalowpark aan een Mexicaanse riviermonding, voorzien van alle denkbare luxe en om die reden een naam gegeven die Mexicanen associëren met Amerika.
De straatarme Polo, een jongen van 15, werkt daar als manusje van alles, nadat hij van school is getrapt. Hij houdt het zwembad schoon, raapt afval en maait de gazons. Hij woont met zijn moeder en zijn nicht in een armoedig optrekje in de buurt van het park. Franco, bijna even oud als Polo, die met zijn rijke ouders in een bungalow woont, ziet Polo als zijn vriend. Samen brengen ze uren door op plekken waar ze zich onbespied weten. Franco heeft vrij omdat ook hij van school is gestuurd; na de zomer moet hij naar een kostschool met militaire tucht.
Polo, wiens geest in boosheid is gedrenkt, heeft eigenlijk een hekel aan Franco en diens eindeloze monologen, die louter geile fantasieën zijn over wat hij gaat doen met de wulpse mevrouw Marian, die ook in Paradais resideert. Maar Franco brengt rum of whisky mee, gepikt uit de voorraad van zijn vader, of geld waar ze alcohol en sigaretten van kopen. Polo wil elke dag zoveel zuipen dat zijn bewustzijn volkomen uitdooft. Om niet te hoeven denken aan de armoede en aan zijn nicht die beweert zwanger van hem te zijn. Nog is het haar niet aan te zien, maar lang kan dat niet meer duren.
Als het einde van de zomer nadert, komt Franco met een plan dat de verlangens van hem en die van Polo moet bevredigen. Dát er iets catastrofaals zal gebeuren, iets wat van dit nepparadijs een hel gaat maken, zal elke lezer al snel aanvoelen. Maar Melchor heeft nog wel een paar verrassingen in petto en ook de afloop is bepaald niet wat je ervan verwacht.
Het verhaal van Paradais wordt verteld vanuit het perspectief van Polo. Melchor laat hem zijn taal spreken en die taal is rauw en grof. Dat werkt: Polo, immer boos, streetwise, maar met één been nog in de puberteit, is overtuigend geportretteerd.
Hans van der Heijde
Fernanda Melchor – Paradais. Vertaald door Lisa Thunnissen. Wereldbibliotheek, Amsterdam. 158 blz. € 21,99.
Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 18 november 2022.