Weer een ruimtevraagstuk opgelost

De werelden van Aldebaran van de Braziliaans sf-schrijver Leo gaan letterlijk en figuurlijk al heel wat jaartjes mee. Van de verhalen over buitenaardse planeten, levensvormen van elders en menselijke expansiedriften verschenen de afgelopen jaren al meerdere cycli, steeds opgehangen aan een bepaalde planeet. Die cycli bestaan uit vijf of zes delen en zitten heel sterk in elkaar. Met name de rustige ontwikkeling van de verhalen maken De werelden van Aldebaran de moeite waard: wie nieuwe planeten ontdekt, gaat niet driest te werk maar volgt een heel voorzichtig pad van zien, zoeken en omkijken.

Toch kiest Leo deze keer voor een tweeluik. Neptunus verscheen het afgelopen jaar, deel 1 in maart en het slotdeel in december. Stripliefhebbers dachten even dat Leo haast kreeg, hij is immers al ver in de zeventig, maar niets is minder waar: de volgende cyclus is niet weer een korte. Toch is Neptunus een volwaardige strip, die niet wezenlijk verschilt van zijn voorgangers. Wat wel meespeelt is dat Leo zich vaak bedient van zaken die al in eerdere cycli aan de orde kwamen; die worden in Neptunus niet nog eens uitgelegd. De lezer die met Neptunus instapt, moet dan wel even uitvogelen wat de Mantrisse is en waarom die zo van wezenlijk belang is.

In dit tweeluik gaan de twee onverschrokken heldinnen Kim en Manon op onderzoek uit. In een verre uithoek van het universum is een ontdekkingsfregat gestuit op een gigantisch, cilindervormig ruimteschip. Na een eerste rondje onderzoeken is gebleken dat er een complete wereld in schuilgaat, opgedeeld in drie segmenten: een stad, een zee en een bos. In de stad zien ze alleen maar robots en ver weg in het bos lijkt er iets van een menselijke beschaving te zijn. Voor de hand liggende reflex: robot slecht, mens goed.

Met behulp van de veel verder ontwikkelde Tsalterianen gaan Manon en Kim, namens de VN (!), samen de boel verkennen. Zij hebben namelijk een voordeeltje ten opzichte van de andere expeditieleden: de Mantrisse gaf ze ooit een blauwe pil die ze onaantastbaar maakten – dat wordt in Neptunus even snel aangestipt, in eerdere cycli ging het daar veel uitvoeriger over.

De expeditie van de twee is natuurlijk heel spannend, maar ook weer niet. De Tsalterianen zijn toch een beetje de Jerom van de reeks. Zij weten subiet wat er gebeuren moet en lossen alles op. Hier nekt zich de snelheid van het tweeluik: het is telkens meteen duidelijk hoe de vork in de steel zit. Er is een centrale computer die de verouderde robots aanstuurt. En hop, achter een enkel schuifdeurtje vinden ze die computer in een oogwenk. De actie is dus niet je van het, maar toch zit er weer een mooi element in de slotstuk: de laatste twee overlevenden van een complete beschaving vertellen wat hen is overkomen. Kim, Manon en de rest hebben toch een beetje bijgedragen aan een betere toekomst door hun vijanden uit te schakelen. Op die betere toekomst moet de mensheid zelf nog even wachten, want het verhaal speelt in juni 2203.

Neptunus is geen instapverhaal, daarvoor wordt er teveel als bekend verondersteld. Gewoon bij het begin beginnen, lijkt het beste. Dan kan de lezer ook wennen aan de houterige, platte tekenstijl van Leo, die ook in Neptunus nog steeds verre van appetijtelijk is. Wel is er een positief punt waarop dit tweeluik afwijkt van de eerdere cycli. Leo lijkt te hebben geluisterd naar de kritiek dat de dames in zijn verhalen altijd een paar keer onder de douche willen, altijd in hun blootje slapen en zich vreselijk onderdanig en onzeker gedragen als het op de mannen aankomt. Dat is nu voorbij – gelukkig – hoewel Manon en Kim nog steeds moeten strijden tegen het voordeel van de twijfel en het idee dat twee vrouwen iets niet zouden kunnen, ook al zijn ze min of meer onsterfelijk.

Intussen lopen er alweer nieuwe cycli en lijntjes, er zijn immers genoeg onbekende planeten die nog ontdekt moeten worden. Ergens hoopt de trouwe Leo-lezer op een zekere overkoepelende samenhang, iets om naar uit te zien in de verte. Neptunus heeft die samenhang niet gebracht; het is een mooi hoofdstuk in het grotere geheel. Meer niet.

Stefan Nieuwenhuis

Leo – De werelden van Aldebaran: Neptunus, deel 1 en 2. Dargaud. 64 blz. per deel. € 9,99.