Bidden voor de overheid, prima, maar je kunt democratie ook overdrijven

God, de grote romanschrijver is het stageverslag dat Arnon Grunberg schreef over zijn stage bij de ‘mannenbroeders’ van de SGP. De stage duurde twee weken en vond plaats rond Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen. In de enigszins overdreven flaptekst lezen we: ‘Niet eerder bracht Grunberg het menselijk bedrijf dat politiek heet zo raak in beeld als in God, de grote romanschrijver’. Tsja.

Het boekje – want het is een wel erg dun verslag – begint, zoals een goed stageverslag betaamt, met een soort ’theoretisch kader’, een van de gruwelen waar studenten mee worden doodgegooid. In dit geval is het echter van toegevoegde waarde; het is een filosofische uiteenzetting over Carl Schmitt en het politieke bedrijf.

Hierna verwacht je een gedegen werkstuk met veel diepgang, maar het is eerder een gezapig, gezellig theekransje – gebabbel over hoe gezellig het wel niet is bij de SGP. ‘Ik ga me thuis voelen bij de SGP, ik zal het sublieme daar tegenkomen’, schrijft Grunberg aan het einde van het eerste hoofdstuk.

Menig hoofdstuk lijkt te eindigen met zulke oneliners. We worden nog getrakteerd op ‘Bidden voor de overheid, prima, maar je kunt democratie ook overdrijven’, ‘Eigenlijk is democratie een vakantiekamp en het parlement een camping’ en ‘Op Urk is God een bevroren vis die langzaam maar rechtvaardig bezig is te ontdooien’. Natuurlijk ruk ik die citaten volledig uit hun verband, maar dan nog.

Het punt is dat het theorieblok, om de metafoor nog even door te trekken, een beetje uit de toon valt. De rest van het verslag is een al te lichtvoetig verhaal geworden. Grunberg portretteert de SGP als een clubje constant taart etende knuffelchristenen met een bijna-katholieke levensstijl.

Er valt geen kritisch woord. Het is net alsof Grunberg van de SGP een cijfer zal krijgen voor dit verslag. Grunberg is zich er echter van bewust dat het kritiekloos is. Dat hebben meer mensen tegen hem gezegd, en dat heeft hij ook in het verslag opgenomen, maar er niets mee gedaan. Hij schrijft dat kritisch zijn niet zijn taak is als stagiair.

Æde de Jong

Arnon Grunberg – God de grote romanschrijver. De Weideblik, Varik. 52 blz. € 20.