Een historische niemendalletje

De Vuurpijl is een stripalbum met een verhaal. Dat verhaal zegt iets over hoe stripmarkt eraan toe is. In het kort: in 1943 tekende Edgar P. Jacobs, de auteur van de iconische stripreeks Blake & Mortimer, een feuilleton-verhaal in het Belgische blad Bravo! Van dat verhaal, De ‘U’ Straal, verscheen iedere week een strook, zoals dat ook gebeurt met krantenstrips. Destijds was het niet gebruikelijk om er daarna een album van te maken. Het duurde tot 1974 voordat Jacobs De ‘U’ Straal bewerkte en het toch in albumvorm uitkwam.

Dat verhaal was nooit helemaal echt af: allerlei plotlijntjes bungelden er een beetje bij. Maar zie: het is 2023 en met De Vuurpijl kan de lezer van toen, misschien leven zij nog, alsnog te weten komen hoe het afloopt met de beroemdste straal uit de stripgeschiedenis. Was het originele verhaal dan zo goed, dat het deze aanpak verdient? Nou nee, De ‘U’ Straal is geen baken van stripvreugde. Wie alle losse stroken achter elkaar leest, is na een paar pagina’s buiten adem. Het is nooit bedoeld geweest om het zo achter elkaar door te lezen.

Het verhaal gaat over een expeditie in een wereld vol dino’s, onderaardse gangenstelsels, oude beschavingen en – natuurlijk – een stam van aapmensen met een echte apenkoning. Laten we niet vergeten dat de wereld er anno 1943 heel anders uitzag. Misschien had de striplezer van toen meer behoefte aan ongebreidelde actie en kon het ze niet gek genoeg zijn.

Het antieke verhaal wordt half verteld in vierkante kaders en de andere helft wordt hardop uitgesproken door de personages. De lezer leest, meer is niet nodig. En het gáát maar door. De mooiste scène is op pagina 10 en duurt vijf plaatjes. Op plaatje 1 wordt meesterspion Dagon betrapt terwijl hij aan de apparatuur van het kapotte vliegtuig zit te rommelen. Op plaatje twee wordt hij ontmaskerd. Op plaatje drie duikt er een monsterachtig reptiel op in een boom, dat de mannen op plaatje vier zomaar aanvalt. Op plaatje vijf maakt Dagon van de gelegenheid gebruik om met het vliegtuig weg te vliegen. De mannen constateren daarna dat ze te laat zijn.

Met het verschijnen van De Vuurpijl is ook De ‘U’ Straal opnieuw uitgegeven. De laatste keer dat het verscheen was in 2001, als 0-nummer van de reguliere Blake & Mortimer-reeks die nu nog steeds loopt. Leuk om beide albums naast elkaar te leggen: de inkleuring is anders, sommige details (bijvoorbeeld op het omslag) zijn verdwenen, maar verder is er niet veel nieuws. Er is niet een mooiere of betere van de twee. De beide boeken vallen nu onder de noemer Voor Blake en Mortimer. Logisch, de beide heren komen niet voor in deze twee albums.

De Vuurpijl gaat verder waar De ‘U’ Straal de lezer van nu in uitgeputte ontreddering achterliet. Om alles vlot te trekken werd de 84-jarige scenarist Jean van Hamme benaderd. Zijn scenario leunt op de manier van vertellen van Jacobs en dat is interessant. De Vuurpijl heeft nog steeds dezelfde actie, maar is gelukkig iets rustiger. De sprongen zijn wat minder groot, het verhaal is duidelijk geschreven vanuit het perspectief van een album. Dat scheelt.

De ontknopingen en antwoorden zijn toch wat mager. Daar hadden we geen tachtig jaar op hoeven wachten. Inhoudelijk is het allemaal niet zo heel sterk: misschien hadden de makers teveel ontzag voor het oorspronkelijke verhaal, misschien zat er gewoon niet meer in. Maar ach, de striplezer koopt de boeken toch wel: die wil zijn collectie compleet houden. En omdat ieder nieuw album van Blake & Mortimer nog altijd een geheid verkoopsucces is, is het logisch dat dit historische niemendalletje op de hongerige stripkoper wordt losgelaten. Beetje geld verdienen en weer verder.

Stefan Nieuwenhuis

Christian Cailleaux, Étienne Schréder & Jean Van Hamme – De Vuurpijl (uit de reeks Voor Blake & Mortimer). Blake & Mortimer. 48 blz. € 11,99.