Een perfecte kennismakingsmanga

Lezers en stripliefhebbers staan nog wel eens te kijken bij de steeds meer oprukkende kasten met manga: ook bij de reguliere boekhandelsketens is manga intussen geworteld. De eindeloze rijen pockets hebben iets intimiderends. Je kunt wel bij 1 beginnen en dan doorlezen tot deel 18, maar wie zegt dat het daarmee gedaan is? Iedereen schijnt te weten dat manga nooit stopt. Ter vergelijking: van de Japanse reeks Hajime no Ippo zijn intussen al mer dan 1400 delen verschenen, die zijn samengebracht in 137 bundelingen (tankobon). Is de reeks ook in het Engels te lezen? Nee, daar waagt geen enkele uitgever zich aan.

Er zijn wel vertaalde manga die in complete boeken zijn verschenen, maar dat zijn vooral de klassiekers van Osamu Tezuka, Shigeru Mizuki en Yoshihiro Tatsumi. Het zijn oudere verhalen die te vergelijken zijn met onze graphic novels, vaak oorspronkelijk bedoeld voor een volwassener publiek. Voor nieuwsgierige en avontuurlijke lezers die toch eens willen weten wat manga inhoudt, is Look Back een geweldig instapverhaal van een kleine 140 pagina’s. Look Back is van de gevierde mangaka Tatsuki Fujimoto, van de hitseries Fire Punch en Chainsaw Man.

Look Back is niet gemaakt als instapverhaal en als zodanig klinkt het zelfs oneerbiedig. Zo is de kwalificatie niet bedoeld. Het geeft vooral een goed beeld van wat de hedendaagse manga behelst. En uiteraard, er zijn net zoveel smaken manga als er kleuren zijn, maar Look Back is thematisch, grafisch en verhalend een echte, heel sterk voorbeeld. Niet voor niets won het in Japan een hele trits prijzen en werd het onlangs terecht genomineerd voor een Eisner Award in de categorie Best U.S. Edition of International Material-Asia, een prijs die geldt als de Oscars van de strip.

Wat Look Back intrigerend maakt is dat het verhaal voor lezers met een westerse blik zo buitenissig wordt ingestoken: Ayumu Fujino is een scholier die enthousiast strips tekent voor de schoolkrant. Ze wordt geroemd om haar werk en dan wordt ze geconfronteerd met een leeftijdsgenootje dat veel beter tekent, maar vanwege pleinvrees altijd thuis zit. Fujino raakt geobsedeerd en wil de beste van de twee worden: ze verliest zichzelf en haar omgeving uit het oog in haar strijd, voornamelijk tegen zichzelf. Door een samenloop van omstandigheden ontmoeten Fujino en Kyomoto ontmoeten elkaar. Uiteraard is er een klik en samen gaan ze manga tekenen. Fujino motiveert (vereert en verafgoodt) Kyomoto om haar pleinvlees te overwinnen en naar de kunstacademie te gaan.

Dat gebeurt en vanaf dan gaat het verhaal in een onwaarschijnlijke versnelling. Bij een schietpartij op de kunstacademie komt Kyomoto om het leven. Fujino is in de war en neemt het zichzelf kwalijk dat ze Kyomoto heeft gepusht om naar de academie te gaan. Ze tekent een gagstripje (yonkoma) over de eerste keer dat ze elkaar ontmoet heben en via dat verhaaltje keren we terug naar die tijd. De werkelijkheid wordt door elkaar gehusseld en Fujino redt Kyomoto. Geen zorgen, dit is nauwelijks een spoiler: het is drie keer anders en het levert een verhaal op dat zelfs met deze informatie nog niet eens voor een kwart is verteld. En dat in amper 140 pagina’s, waarvan nog eens een groot aantal tekstloos en grafisch grillig.

Tatsuki Fujimoto heeft met Look Back echt iets bijzonders gemaakt. Zijn tekeningen zijn spot on en toegankelijk, net als het verhaal tot op zekere hoogte. Het mooie zit in de enorme hoeveelheid plotlijnen die in zo’n korte verteltijd worden samengebracht. En alles zit erin: obsessies, een zinloze moord, depressie en verwarring. Het is een strip om je hoofd bij te houden, maar wie het oppikt, snapt de positieve kritieken die Look Back kreeg – en alle aanbevelingen.

Stefan Nieuwenhuis

Tatsuki Fujimoto – Look Back. VIZ. 144 blz. $ 12.99 (€ 10,68).