Een fijne, gevoelige zomerfilm, met liefde, drama en emotie

Stel je voor dat je de drukte van de grote stad ontvlucht omdat het je allemaal teveel wordt. Juliette verlaat Parijs om een tijdje onder te duiken in haar geboorteplaats, ergens op het platteland. Het leven loopt haar over de schoenen, de angststoornissen waar ze al haar hele leven mee kampt drukken op haar gemoed. Gerust is ze allerminst: het eindstation van haar tijdelijke reis is niet bepaald een warm bad. Haar gescheiden vader woont alleen in het huis waarin Juliette opgroeide, moeder is pleite: die dwarrelt nu door het leven als new age-volgeling met steeds weer andere grote liefdes.

En dan is er Marylou. Dat is Juliettes oudere zus, die weliswaar een gezin heeft met man en kinderen, maar ook een scharrel die haar eens in de zoveel dagen opzoekt. Grappig: deze jonge gast werkt in een feestwinkel en duikt steeds verkleed op in de achtertuin van Marylou. Als beer, spook of reuzenkonijn. Genoeg ingrediënten voor een goede soap, maar de Franse stripmaker Camille Jourdy voegt er een perfecte laag aan toe: het leven en de herinneringen aan vroeger zijn voor iedereen anders, er is niet een familieband die alles eenduidig bij elkaar heeft gehouden. Waar Juliette hoopte om tot rust te komen, bereikt ze het tegenovergestelde.

Nog knapper: het is soms zwaar, het is ongemakkelijk, maar tegelijkertijd kluchtig en humoristisch. Het is niet moeilijk te zien dat Jourdy goed heeft gekeken naar de strips van de op en top Britse Posy Simmonds. Beiden weten ze situaties met een paar trefzekere dialogen te duiden. Er gebeurt zoveel meer dan er wordt gezegd, er broeit van alles. Bij Jourdy is een bijfiguur (in het café, de supermarkt, het familiefeestje) altijd meer dan dat. Iedereen heeft zijn of haar eigen feilloze, betekenisvolle plekje in het geheel. Jourdy bereikt dat door ze neer te zetten als onderdeel van een groep, waarbij ze Juliette slim laat opdraven als de relatieve buitenstaander die alles nog verder duidt. Het maakt de gemeenschap hecht en overzichtelijk.

Uiteraard zijn er explosies, ruzies en het gemekker over vroeger. Pa en ma zitten elkaar nog altijd dwars en maken elkaar belachelijk. Marylou vindt dat Juliette niet zo moet drammen – zij is haar hele leven ontzien, alles kwam altijd op het bordje van de grote zus terecht. Juliette kan niet veel meer dan in de buurt blijven, niemand heeft oog voor haar zogenaamde luxeprobleempjes, behalve Georges, een onverzorgde maar vriendelijke barvlieg die teveel drinkt. Tegelijkertijd zijn er veel quasi-tedere familiemomenten in het verhaal die iedereen wel degelijk dichter bij elkaar brengen, alleen mag dat niet zo heten. Er is nooit werkelijk plek geweest voor zulke sentimenten. Vooral de stugge vader moet zijn best doen om te laten zien dat hij wel degelijk gevoel heeft – en geeft om zijn familie.

Jourdy heeft een heel losse manier van tekenen, het voelt als de Libelle-manier. Het is allemaal niet bijster complex of grafisch indrukwekkend, maar het raakt wel precies de sfeer van het verhaal, van de familie. Het is vriendelijk, tikje belegen en rustig. Alle spulletjes in de keuken tekent ze netjes en herkenbaar, de tuintjes zijn aangeharkt en keurig, de mensen dragen kleren met patroontjes en dessins. Maar onder die dagelijkse laag zit iets moois: de figuren zijn levensecht, ze zijn echt geraakt, bozig, sneu of verdrietig. Het maakt van Juliette een geweldige leeservaring. En dan ineens pakt ze uit met een paginagrote aquarel, die lijkt op een schilderij van een scene uit het verhaal. Extra bijzonder: het geeft het verhaal zelf nog meer authenticiteit, als een foto.

Anderhalf jaar geleden was er een fraaie tentoonstelling op het stripfestival van Angoulême met werk van Jourdy, die in Frankrijk al eerder was opgevallen met een paar mooie (en bekroonde) jeugdstrips. Op die expositie hingen ook pagina’s van Juliette, nota bene een strip uit 2016. Het kan bijna geen toeval zijn dat er deze zomer zowel een Engelstalige als Duitstalige versie van Juliette verscheen. In het Nederlands zou deze strip ook absoluut hoge ogen gooien, met name bij een heel nieuw leespubliek. Juliette leest als een fijne, gevoelige zomerfilm, met liefde, drama en emotie. Perfect; het wordt een klus om Juliette dit jaar te overtreffen.

Stefan Nieuwenhuis

Camille Jourdy – Juliette (or, the ghosts return in the spring). Drawn & Quarterly. 240 blz. € 25,99.