Aan het eind van het jaar nemen we altijd de literaire voorspellingen door die we aan het begin van het jaar deden. Morgen de voorspellingen voor het nieuwe jaar.

* Eus’ boekenclub scoort in de Boekenweek als vanouds goede kijkcijfers, maar blijkt het later tegenover Studio Sport op zondagavond toch minder goed te doen.
Helemaal goed: ook Eus kon niet goed opboksen tegen de programma’s waar hij tegenover geprogrammeerd stond. Als iemand het waagde een beetje kritiek te hebben op het programma waarvan de formule al een beetje sleets werd, dan riep hij dat de critici racistisch waren of elitair of allebei. Literatuurliefhebbers die snakten naar een inhoudelijk gesprek over een boek werden verblijd met de aankondiging dat Boeken van de VPRO terugkomt.

* Esther Jansma wint de P.C. Hooft-prijs.
Fout: Astrid Lampe kreeg de prijs.

* Nina Nannini laat zich bij NBD Biblion twee maanden vervangen door de robot A.I. Nannini en werknemers zijn verbaasd over de betere teksten.
Goed: we hebben het hele jaar niets meer gehoord van Nina Nannini, de directeur van NBD Biblion. Auteurs blijven verbaasd over de stijlkenmerken die ze toebedeeld krijgen:

* Tot ieders verbazing is Anjet Daanje te gast in Zomergasten. ‘En ik heb niet eens een tv!’ zegt de bestsellerschrijfster.
Fout: Bibi Dumon Tak was wel te gast en zij veroverde de harten van de kijkers.

* Thomas de Veen geeft de Zomergasten-aflevering met Anjet Daanje 7 ballen.
Fout: dus, maar Thomas de Veen stelt wel een bundel essays samen over het oeuvre van Anjet Daanje (met onder andere een essay van onze eigen Marie-José Klaver). Verschijnt komende maand.

* De Libris Literatuur Prijs gaat naar Wytske Versteeg voor Het gouden uur.
Fout: de Libris Literatuur Prijs 2023 ging naar Het lied van ooievaar en dromedaris van Anjet Daanje.

* Na de bestsellers Help, ik heb mijn vrouw zwanger gemaakt! en Help, ik heb een puber! is Kluun begonnen met Help, ik ben een opa!
Vooralsnog fout: het blijft een cringe genoegen om te kijken naar deze schrijver die zo zijn best doet. Met zijn boek Help, ik heb een puber stond hij het hele jaar in de bestsellerlijst.

@kluun

‘Pap, je gaat toch zeker geen dansjes doen, hè,’ zeiden mijn dochters toen ik twee jaar geleden op TikTok ging, als enige schrijver toen. Daar heb ik me keurig van weerhouden, en toch lukte het om hele hordes jongeren te bereiken met filmpjes over lezen, boeken en schrijven. De vraag aan de tiktokgeneratie: wat zijn TikTok accounts die leuk zijn om te volgen voor je vader en moeder? #helpikhebeenpuber #trending #pubers #kluun

♬ original sound – Kluun

* Leon de Winter vertelt in Eus’ boekenclub dat hij bezig is met de ontwikkeling van low carb chips.
Fout: Leon de winter was nog niet te gast in Eus’ boekenclub (wel eerder in een ander programma), maar we voelen aan ons water dat daar in 2024 verandering in gaat komen.

* Het Boekenweekgeschenk van Lize Spit krijgt 3 sterren in de Volkskrant en 3 ballen in NRC Handelsblad.
Fout: De eerlijke vinder van Lize Spit kreeg 4 sterren in de Volkskrant en maar liefst 5 sterren in de NRC.

* Tot ieders verbazing neemt Anjet Daanje deel aan De gevaarlijkste wegen van de wereld. ‘En ik heb niet eens een rijbewijs!’ zegt de bestsellerschrijfster.
Fout: al versloeg ze dus wel Man zonder rijbewijs van Oek de Jong.

* Redactie Op1 belt Gordon om te speculeren over de Nobelprijs voor literatuur.
Fout: maar het had zomaar gekund. De talkshow die de afgelopen jaren meer aandacht besteedde aan de Ig Nobel-prijzen dan aan de Nobelprijzen en waarbij literatuur bijna helemaal verdween implodeerde onder een steeds rechtsere koers. Good riddance.

* De Bezige Bij komt met een serie leuke, kleine boekjes van schrijvers over hun vliegreizen: Vluchtnummers.
Fout: maar uitgeverij Oevers begint met reeks ‘Kleurboeken’

* Nieuwe roman Herman Brusselmans heeft een hoofdpersoon die erg op Herman Brusselmans lijkt, de hele dag scheldt, racistische, homofobe en seksistische opmerkingen maakt en drinkt.
Goed: zeggen we zonder het boek gelezen te hebben, waarbij we ons aansluiten bij de de Nederlandse kranten die de nieuwe Brusselmans niet bespraken. Maar we kunnen ons vergissen, want Brusselmans bleek dit jaar de man te zijn die zijn haren kort liet knippen en die bovendien publiekelijk bezwoer dat hij ging stoppen met roken en zelfs boegbeeld werd van Stoptober.

* Thomas Heerma van Voss breekt eindelijk door.
Thomas bracht het tragikomische Omwegen uit, maar kan nog zeven jaar genomineerd worden voor de BNG Bank Literatuurprijs. Dit jaar is broer Daan genomineerd die nog slechts drie jaar kans maakt op de prijs. Hij is genomineerd met Geen vaarwel vandaag en we tippen hem wel als winnaar, waardoor het voor Thomas weer een tikkeltje lastiger wordt om de prijs een volgende keer te winnen.

* Uitgeverijen naarstig op zoek naar jonge schrijvers zonder persoonlijk trauma.
En recensenten ook. Nick Muller (1992) van HP/De Tijd laat op zijn eigen blog weten dat hij ook wel een beetje klaar is met het proza van zijn generatiegenoten:

Oud-uitgever Vic van de Reijt zei eerder dit jaar ook iets interessants over die eenstemmigheid. ‘Wat mij opvalt’, zei hij in een interview, ‘is dat niemand meer een kenmerkende stijl heeft. Het is allemaal braaf, voorgeprogrammeerd proza. Het gaat ook altijd over gevoelens: er is een trauma, er is een verbroken relatie, er is een moeilijke band met de ouders… Het oud-Hollandse binnenhuis regeert weer. Positieve uitzondering overigens: Tobi Lakmaker.’ Daar kan ik nog wel een paar namen aan toevoegen, waaronder Gijs Wilbrink, Jonah Falke, Kevin van Vliet en natuurlijk Lucas Rijneveld, maar hij heeft gelijk. De blik is te vaak naar binnen gericht en dat levert weinig interessante boeken op. Navelstaarproza waar je gapend doorheen bladert. (Humorloos vaak ook, dat is nog het ergste!)

* Pinkeltje wordt gecanceld: ‘verschrikkelijk voorbeeld van stereotype, heteronormatieve, witte, kleine mens.’
Vooralsnog niet: maar de ontwikkelingen in de Verenigde Staten zijn niet bemoedigend al worden de boeken om heel andere redenen gecanceld.

* Eveline Aendekerk van de CPNB veroorzaakt ophef met de opmerking in een interview ‘Je verveelt je toch het apelazarus bij die boeken van Cees Nooteboom.’ Volgens de woordvoerder van de CPNB zijn haar woorden goed bedoeld, waarna er na drie dagen toch excuses gemaakt worden en Aendekerk besluit te vertrekken om een ‘nieuwe uitdaging’ te zoeken.
Fout: al hebben we de indruk dat Aendekerk wat voorzichtiger is geworden met stellige uitspraken. Ze wordt vooral ingezet om enthousiast linten door te knippen, erepenningen, awards en speldjes uit te reiken.

* Atlas Contact komt met een serie leuke, kleine boekjes van schrijvers over hun huisdieren: Aaibaar.
Fout: maar uitgeverij Oevers begint met reeks ‘Kleurboeken’

* Er staan drie vrouwen op de shortlist van de Boekenbon Literatuurprijs, maar deze keer wint een witte man van boven de 50.
Fout: Jan van Toortelboom is weliswaar een witte man, maar hij is slechts 48 jaar. Op de longlist stonden nog twee vrouwen (Saskia de Coster en Roxane van Iperen).

* Tot ieders verbazing is Anjet Daanje achtergrondzangeres bij het Eurovisie Songfestival. ‘Ik wist niet eens dat ik kon zingen!’ zegt de bestsellerschrijfster.
Fout: al was zij misschien een betere keuze geweest. Het songfestivallied was een dankbaar onderwerp voor parodieën.

* Margaret Atwood wint dan toch eindelijk de Nobelprijs voor literatuur.
Fout: Jon Fosse ging er met het geld en de eer vandoor. Bij uitgeverij Oevers ging de vlag uit, want daar stond net de publicatie van Een schitterend wit op punt van verschijnen.

* Louis Couperus wordt in dit Louis Couperus-jaar ge-out als non-binair.
Goed: er kwam zelfs een tentoonstelling over in het Louis Couperus Museum, dat daarna in zwaar weer kwam al weten we niet of er een causaal verband is.

* Onno Blom interviewt Peter Buwalda aan het eind van het jaar over de vorderingen met deel twee van zijn trilogie. Buwalda zegt dat hij inmiddels over de helft is, maar dat de lezers nog even geduld moeten hebben.
Fout: het jaarlijkse diepte-interview moet nog verschijnen. We blijven hopen natuurlijk, maar de schrijver had het zo druk met verhuizen dit jaar dat hij een paar keer zijn eigen column recyclede, dus we vrezen het ergste.

* De op zijn post teruggekeerde NPO-directeur Frans Klein laat de teruggekeerde Matthijs van Nieuwkerk in het najaar een nieuw boekenprogramma presenteren. Iets met boekhandelaren, Bekende Nederlanders en vaste tafelheer Eus. Heleen van Royen is de eerste hoofdgast.
Heel erg fout: Frans Klein ging naar SBS6 en Matthijs van Nieuwkerk tekende bij RTL. Beide zenders doen opmerkelijk weinig aan literatuur.