Altijd prijs

Als we een roman uit hebben, moeten we steeds weer afscheid nemen van de hoofdpersonen. Hoe goed we ze ook hebben leren kennen – een eenzijdige kennismaking, dat wel – en hoe graag we misschien meer van hen hadden willen weten, na de laatste bladzijde is het afgelopen.

In TIR Arthur komt gelukkig Arthur Van Hooylandt weer aandraven, een van de personages uit de succesvolle roman Suikerspin (2008) van Erik Vlaminck. Suikerspin verhaalt over het wel en wee van een kermisfamilie. Arthur Van Hooylandt heeft een kindermolen en hij komt langzaam achter een aantal duistere geheimen.

In TIR Arthur ontmoeten we 15 jaar later dezelfde Van Hooylandt en is de kindermolen verruild voor een schiettent. Zijn vrouw en zoon zijn ervandoor, maar van een officiële scheiding is geen sprake. Aan het begin van het verhaal probeert Arthur op het stadhuis een acte van overlijden van zijn vrouw te krijgen, dat lukt helaas niet en hij wordt weggestuurd om eerst telefonisch een afspraak te maken.

De mopperende Arthur bekommert zich vooral om zichzelf en geeft af op alles en iedereen om hem heen. Vooral zijn concurrenten op de kermis, maar ook de soms te bijdehante klanten die denken te kunnen schieten maar alles missen, moeten het ontgelden.

Het verhaal is een theaterstuk dat in 2023 bijna 50 keer gespeeld werd in verschillende theaters in Vlaanderen. Het zal een zeer vermakelijke avond opgeleverd hebben, vooral doordat het serieuze en soms sikkeneurige relaas van Arthur bijzonder vermakelijk verteld wordt, vol overdrijvingen en mooie vergelijkingen.

Gepluimd, ik ben gepluimd gelijk een kerstkalkoen die met zijn schrale poten omhoog op een keukentafel op zijn vulling ligt te wachten.

De treurige toestand waarin Arthur zich bevindt, belet hem niet te geloven in zijn schiettent en het voortbestaan van de kermis. Al was het maar omdat hij niets anders zou kunnen dan daar werken. Hij mist zijn zoon, heeft geen geld en evenmin veel vrienden, maar slaat slaat zich door het leven, al zit hij volgens eigen zeggen in de drek:

Nu is het zover gekomen dat de stront al verschillende jaren aan mijn lippen staat. Als iemand golven maakt, loopt de smeerlapperij mij over de tong.

Maar wanneer de vrouw van het stadhuis die hem de acte weigerde met haar zoontje voor de schietkraam staat, verandert er van alles en lijkt er voor de eigenaar van de schiettent iets moois te gloren aan de horizon.

Goed dat Vlaminck een van zijn hoofdpersonen niet alleen terug laat komen, maar zelfs op het toneel tot leven heeft gebracht. Van mij mag het stuk in de reprise, rondtrekkend als een circus. Ik kom zeker kijken. Gelukkig is het verhaal ook zeer geslaagd op papier en kunnen we de kermis voor ons zien, de suikerspinnen ruiken en de knallen uit in de schiettent horen, waar de cynische Van Hooylandt de boel van commentaar voorziet: ‘De wereld gaat niet naar de kloten, de wereld is naar de kloten.’

Arjen van Meijgaard

Erik Vlaminck – TIR Arthur. Vrijdag, Antwerpen. 56 blz. € 15,-.