Nieuws: Deze 33 overleden vrouwen hadden de P.C. Hooft-prijs moeten krijgen
Een onafhankelijke jury bestaande uit Karin Amatmoekrim, Jacqueline Bel, Yra van Dijk, Jos Joosten en Mathijs Sanders stelde een overzicht samen van 33 vrouwelijke auteurs die de P.C. Hooft-prijs wel verdiend, maar niet ontvangen hebben. Bij de 73 P.C. Hooft-prijslaureaten zitten 60 mannen en 13 vrouwen. Hieronder de lijst van ‘de verdrongen auteur’. Op de site van het Literatuurmuseum vind je het complete juryrapport. De tentoonstelling Wel verdiend, niet ontvangen is vanaf 8 maart geopend voor het publiek. Laat in het commentaar weten wie je mist.
* Jo Boer (1907-1993) – Verhalend proza
* Ina Boudier-Bakker (1875-1966) – Verhalend proza
* Andreas Burnier 1931-2002 – Beschouwend proza
* Maria Dermoût (1888-1962) – Verhalend proza
* Mary Dorna (1891-1971) – Verhalend proza
* Renate Dorrestein (1954-2018) – Verhalend proza
* Inez van Dullemen (1925-2021) – Verhalend proza
* Henriëtte van Eyk (1897-1980) – Verhalend proza
* F. Harmsen van Beek (1927-2009) – Poëzie
* D. Hooijer (1939-2013) – Verhalend proza
* Dola de Jong (1911-2003) – Verhalend proza
* Dirkje Kuik (1929-2008) – Verhalend proza
* Clare Lennart (1899-1972) – Verhalend proza
* Lizzy Sara May (1918-1988) – Verhalend proza
* Doeschka Meijsing (1947-2012) – Verhalend proza
* Josepha Mendels (1902-1995) – Verhalend proza
* Hanny Michaelis (1922-2007) – Poëzie
* Top Naeff (1878-1953) – Verhalend proza
* Hélène Nolthenius (1920-2000) – Beschouwend proza
* Nel Noordzij (1923-2003) – Verhalend proza
* Rascha Peper (1949-2013) – Verhalend proza
* Sonja Prins (1912-2009) – Poëzie
* Renate Rubinstein (1929-1990) – Beschouwend proza
* Helga Ruebsamen (1934-2016) – Verhalend proza
* Annie M.G. Schmidt (1911-1995) – Poëzie
* Lin Scholte (1921-1997)- Verhalend proza
* Ida Simons (1911-1960)- Verhalend proza
* M.H. Székely-Lulofs (1899-1958) – Verhalend proza
* Jacoba van Velde (1903-1985) – Verhalend proza
* Bea Vianen – (1935-2019) – Verhalend proza
* Mischa de Vreede (1936-2020) – Verhalend proza
* Ellen Warmond (1930-2011) – Poëzie
* Aya Zikken (1919-2013) – Verhalend proza
(foto Vrouwen en de PC Hooft-prijs © Eveline van Egdom)
Ik mis Carry van Bruggen. Zij verdient de prijs voor verhalend proza en voor beschouwend proza.
Misschien omdat de prijs is ingesteld 15 jaar na de dood van Van Bruggen. Anders was het zeker een goede kandidaat geweest.
Interessant lijstje waar echter wel het een en ander op af te dingen valt:
1 – Annie M.G. Schmidt heeft in 1964 de Staatsprijs voor jeugdliteratuur, de evenknie van de P.C. Hooftprijs, ontvangen. Je kunt niet én de jeugdprijs én de P.C. Hooftprijs winnen (dit is bij mijn weten nog niet voorgekomen).
2 – De P.C. Hooftprijs is sinds 1956 een oeuvreprijs. De prijs wordt dan ook uitsluitend aan auteurs toegekend met omvangrijke oeuvres. Toch staat er een heel aantal auteurs met een zeer beperkt oeuvre op de lijst (bijvoorbeeld Jacoba van Velde en Ida Simons met een of twee romans en een paar verhalen). Vergelijkbare mannelijke auteurs met kleine oeuvres werden evenmin bekroond.
3 – De P.C. Hooftprijs werd, zeker voor 2000, voornamelijk aan oudere auteurs uitgereikt: velen waren ver in de 70, 80, 90 toen ze de prijs kregen. Sommige auteurs uit de lijst zijn misschien te vroeg gestorven om de prijs te kunnen krijgen, bijvoorbeeld Doeschka Meijsing en Renate Rubinstein.
4 – Andere auteurs uit de lijst stierven enkele jaren na het instellen van de prijs in 1947. Dit geldt bijvoorbeeld voor Top Naeff die in 1953 stierf. Een mannelijke auteur als Martinus Nijhoff stierf in hetzelfde jaar en kreeg de prijs evenmin. Hetzelfde geldt voor een toenmalige grootheid als Lodewijk van Deyssel die in 1952 stierf. Dit heeft niets met vrouwendiscriminatie te maken.
5 – Er staan nogal wat obscure auteurs van het tweede, derde, vierde plan op de bovenstaande lijst. Zo kan ik ook een lijst samenstellen. Bovendien: veel bekendere en in sommige gevallen wereldberoemde Nederlandse vrouwelijke auteurs schreven toevallig voor kinderen en konden daarom geen P.C. Hooftprijs krijgen. 50% van de winnaars van de staatsprijs voor jeugdliteratuur/Theo Thijssenprijs is vrouw: Tonke Dragt, Annie M.G. Schmidt, enz. De Theo Thijssenprijs lijkt me een prijs uit dezelfde klasse.
6 – Het is schandalig dat Ina Boudier-Bakker de prijs niet heeft gekregen. De vraag is of het uitblijven van een bekroning iets met vrouwendiscriminatie te maken heeft gehad. IBB was voor de Tweede Wereldoorlog een bekend schrijfster, maar raakte na de oorlog in de vergetelheid. Pas in haar laatste jaren beleefde ze een comeback, misschien net te laat om de prijs te krijgen. Hetzelfde overkomt zoveel mannelijke auteurs.
7 – Wie zegt dat de beste auteurs altijd een prijs winnen? Hebben Vladimir Nabokov, Graham Greene, Evelyn Waugh, Willem Frederik Hermans de Nobelprijs voor Literatuur gewonnen? Hebben Jeroen Brouwers, Jean-Pierre Rawie, Maarten ’t Hart de P.C. Hooftprijs gewonnen? Het leven is niet altijd eerlijk, noch voor vrouwen, noch voor mannen.
Dat klopt, Coen
Bijna alleen witte vrouwen
Ik mis Anna Blaman, toch behoorlijk stoutmoedig en haar tijd vooruit met aandacht voor de lesbische liefde
Misschien omdat zij de prijs wel kreeg.
Ik zie dat Anna Blaman( 1905) in 1957 de P.C. Hooftprijs kreeg.