Nieuws: Lale Gül vindt dat Trouw-recensent Femke Essink ‘niet haar mening moet geven over de politieke ideologie of opvatting van personages’
Wat vooraf ging: Femke Essink schreef in Trouw een recensie over Ik ben vrij van Lale Gül. Daarin stond onder meer dat de lezer halverwege het boek ‘snakt naar een genuanceerd geluid over islam en samenleving. Of over alles, eigenlijk.’ Die uitspraak leverde een woedende column op waarin Gül schreef:
Ze vindt mijn boek en mijn meningen over de islam stom, omdat het ‘ongenuanceerd’ is. Ze oordeelt dus inhoudelijk over de dingen die ík persoonlijk heb ervaren en over hoe ík daarop reflecteer – overigens ben ik daarbij de mildheid zelve in dit boek, en tot besluit: dit is stom.
In Trouw schreef ombudsman Edwin Keulen over de kwestie en hij vroeg Essink naar een toelichting en dan blijkt dat er een beetje gesleuteld is aan de recensie:
“Gül herhaalt voortdurend dat het Westen verlicht is met de vrijheid van meningsuiting, terwijl de islam achterhaald is.” Dat bracht haar tot de verzuchting dat de lezer snakt naar nuance. “Let wel, over de islam én de samenleving. Natuurlijk wil ik niet zeggen dat Gül niet boos mag zijn of geen scherpe kritiek mag hebben.”
Het is uit dit zwart-witonderscheid dat de recensente concludeert dat Gül vervalt in de sleetse retoriek van Wilders. Zo stond het eerst uitgelegd in de recensie, maar de boekenredacteur leek dat overbodig omdat de passage over de ‘onvervreemdbare’ kern van religies dit punt duidelijk maakt.
In haar laatste column voor Het Parool reageert Gül weer op het stuk van de ombudsman die haar niet heeft weten te overtuigen.
Blijkbaar moet ík tegenwoordig uitleggen dat een boekenrecensent niet haar mening moet geven over de politieke ideologie of opvatting van personages in een roman, en of die stroken met de hare, maar meer hoort te kijken naar zaken als stijl, vorm en taalvaardigheid. Maar dat was voordat de hele kunstwereld doorschoot in woke zijn, wat tegenwoordig inhoudt dat de islam geweldig is.
Dat is niet helemaal wat Essink beweert in haar recensie. Essink schrijft daarin zelfs letterlijk: ‘zo hebben jonge moslimvrouwen die door vaders, broers en culturele normen worden beknot dankzij Gül nu ook een lichtend voorbeeld. In dat opzicht is ze een heldin en verdient haar persoonlijke strijd alle steun.’ Dat citaat slaat Gül steeds over. Ze eindigt haar column aldus:
Moet ik nu ook al een les argumentatieschema’s geven? Ik geef het op.
Lees de hele column hier.
In elk geval opmerkelijk: de paniek die uitbreekt als een schrijver terug slaat.
En Lale moet nu eens leren dat recensenten alhier er heel vaak op uit zijn morele oordelen over boeken te geven. ‘Mag niet, mag wel, o ja, wat mooi, o je zou willen dat enz.’
Lale groeide dan ook niet in Nederland op.
Dit meen ik.
Ze groeide op in een moslimenclave, niet in Nederland (en het is tragisch zat dat we dat hebben toegelaten en toelaten dat mensen hier niet in Nederland opgroeien).
Dan kan het zijn, dat je door je achtergrond, bepaalde aspecten mist in de Nederlandse cultuur en bij onze Nederlandse cultuurdragers.
-Een van die aspecten is preken.
-Een van die aspecten is: de boel bij elkaar houden, ook als dat betekent dat je je vrijheden als samenleving inlevert.
-En een van die aspecten is Wilders aanpakken. Vinden dat Wilders sleets is (en dan zelf niet een plan hebben om de beperkingen die de islam moslims en niet-moslims oplegt aan te pakken. Maar wel wat roepen).
Weest niet verbaasd Lale! Dit hoort bij Nederland!
Een discussie voeren over een recensie is natuurlijk onzin. Wel kan ik me enigszins vinden in de reactie van Lale Gül; de recensie van Femke Essink liet met haar zogenaamde pleidooi van nuance ook bij mij een nare smaak achter.
Het is alleszins fijn dat men op Tzum nog feitelijke berichtgeving hierover kan lezen, dus zonder een oordeel over de kwestie te vellen. Precies, de lezer kan dat best zelf.
Ik bewonder de ,,civil courage” van Gul. Maar dat verheft haar boeken niet boven kritiek en die mag ook over haar opvattingen gaan. Jos Joosten schreef er een heldere bijdrage over op (website) Neerlandistiek.
Het is typisch en godgeklaagd dat westerse intellectuelen het altijd beter willen weten dan de ervaringsexperts die de islam en zijn jihadistische mores aan den lijve hebben ondervonden. Wat een gotspe is me dat! Ik heb hier een boekenkast vol met werken van mensen die de islam grondig bestudeerd hebben, de islam zijn ontvlucht en die de islamitische (niet islamistische, want dat is weer zo’n westerse uitvinding) oorsprongsbronnen en hun actuele nawerking door en door kennen. Maar nee: de westerse intellectueel weet het weer beter.