Zomervakanties besteedden we vroeger doorgaans in eigen land. Twee keer gingen we de grens over: in 1985 naar Normandië. Daarvan herinner ik me de paniek toen de wc’s bleken te ontbreken. Van Portugal (1986) de dagmarkten en dit: hoe mijn rode zonneklep kleur wierp op de trappen naar het kasteel van Sintra, mijn triomf dat schaduw wél kan kleuren, de correctie van papa (dat is geen schaduw) en dat ik toen geen teleurstelling voelde, maar dat nieuwe inzicht opgetogen omarmde.